Baby Bag

,,პანიკური აშლილობით დღეს უამრავი ადამიანი იტანჯება - ავტოთერაპიისთვის ერთ „ილეთს“ გასწავლით''

,,პანიკური აშლილობით დღეს უამრავი ადამიანი იტანჯება - ავტოთერაპიისთვის ერთ „ილეთს“ გასწავლით''
,,პანიკური აშლილობით დღეს უამრავი ადამიანი იტანჯება. განცდაში ჩართულია ფიზიოლოგიური შეგრძნებები: გაძლიერებული გულისცემა, ოფლიანობა, კანკალი, სუნთქვის უკმარისობა, ყელში სპაზმი, შეციება, ან პირიქით, წამოხურება, გულისრევა, ტკივილი მუცლის ან გულმკერდის არეში, თავბრუსხვევა, იშვიათად გულის წასვლა, სხეულის დაბუჟება, ადამიანს აქვს გაგიჟების ან სიკვდილის შიში, არარეალურობის განცდა, დეპერსონალიზაცია.პანიკური შეტევის პირველი გამოცდილების შემდეგ ჩნდება შეტევის განმეორების შიში და ახლა უკვე დადარაჯებული ადამიანი თავს არიდებს სიტუაციებსა და გარემოს, სადაც როდესმე შეტევა განუვითარდა. პანიკურ აშლილობასთან ასოცირებულია ნივთიერებებით ინტოქსიკაცია, დეპრესია, ხშირად თან ახლავს აგორაფობია, იგივე ღია სივრცის შიში. გაშლილი სივრცე, სიმაღლე, სიმბოლიზებული თავის-უფლებასთან და ძალა-უფლებასთან, რომელსაც ფარულად შეიძლება მიელტვოდეს ადამიანი, მაგრამ ვერ მაგრდებოდეს შინაგანი არასრულფასოვნების, არასაკმარისობის, სამყოფი ძალის უქონლობის განცდის გამო; აშინებს საზოგადოებრივ ტრანსპორტში ან თავშეყრის ადგილებში ყოფნა, ცუდად გახდომის შემთხვევაში რომ „არ შერცხვეს“, ამავე დროს უჩნდება გარემოში მარტო ყოფნის შიშიც. ამდენად, ამ პრობლემით შეწუხებული ადამიანი თანდათან თავს თითქმის სრულ იზოლაციაში იქცევს. ხშირად შერჩეულ პირს, მშობელს, მეუღლეს, ახლო მეგობარს ავალდებულებს მუდმივ შეთვალყურეობას და ზრუნვას, რასაც ასევე აქვს გაუცნობიერებელი შინაგანი, დაფარული მიზეზი, იყოს გადაჭარბებული ზრუნვის ობიექტი და ამოავსოს ის ემოციური დეფიციტი, რომელიც შესაძლოა, ძალიან ადრეული ასაკიდან ჯერ კიდევ გაუაზრებლად, სახელის დაურქმევლად იზრდებოდა სულში და ქმნიდა მეტ და მეტ ცარიელ, მტანჯველ სივრცეს.

პანიკური შეტევა თავიდან აშკარად არაფერს უკავშირდება, მოულოდნელად, კონკრეტული მიზეზის გარეშე იწყება. თუმცა დროთა განმავლობაში იძენს გარკვეულ სისტემურობას, ვითარდება მსგავს ან ერთნაირ სიტუაციებსა და გარემოში. მედიკამენტური და ფსიქოთერაპია ერთად ეფექტურად ამარცხებს პრობლემას, თუმცა, სანამ სპეციალისტს მიმართავდეთ, ავტოთერაპიისთვის ერთ „ილეთს“ გასწავლით, თავის ნებაზე მოჯირითე ფსიქიკას ლაგამი რომ ამოსდოთ და უკეთ დაიმორჩილოთ, თქვენვე სცადოთ თქვენი შინაგანი მონსტრის გახედვა და მოთვინიერება.

ეს უმარტივესი „ილეთი“ არა მხოლოდ პანიკურ აშლილობასთან შებრძოლებისთვისაა კარგი, ნებისმიერს გამოადგება, ვინც დაღლილია შეგრძნებით, რომ სიცოცხლე არ უღირს, დაღლილია იმ სამყაროში გამოკეტილობით, რომლისაც არ ესმის და ვერ ეგუება, დაღლილია გრძნობით, რომ რაღაც აკლია. გამოადგება მასაც, ვინც გადაიქანცა სურვილით, იყოს ცხოვრებაში ეფექტური, ისევ და ისევ, თავიდან იყოს ნაპოვნი იმ უამრავ მარცხს შორის ჩაკარგვის შემდეგ, რომელიც განიცადა. 

ილეთის არსი „მეს“ ნამდვილი ბუნების ცნობიერი გემოს აღმოჩენაა, იმისათვის, რომ გავაქროთ გარემოს მიმართ გაუცხოება და ეჭვიანობა, გავაუქმოთ გაუცნობიერებლად აღქმული წინაპირობა სიცოცხლის საშიშროების შესახებ, რაც ნაბიჯ-ნაბიჯ, შეუმჩნევლად დაგვეხმარება ცხოვრებასთან ინტელექტუალურად შებმის გზების ფორმირებაში, ფსიქიკის რეგენერაციაში და თანდათან ჩამოშლის დაავადებულ ფსიქოლოგიურ მექანიზმებს.

რადგან პანიკური შეტევა საკუთარ სხეულს გვიპირისპირებს, პირველ ყოვლისა, მოლაპარაკება ჩვენც სხეულთან გავმართოთ. 

დაჯექი ჩუმად. დაიწყე ყურადღების მიქცევა შენი სუნთქვისთვის, როგორ შედის და გამოდის შენი სხეულიდან. არ ეცადო რომ აკონტროლო, როგორ სუნთქავ, უბრალოდ შეიგრძენი, როგორ მოძრაობს ჰაერი ნესტოებში, სხეულში შემოსვლისა და სხეულიდან გასვლის დროს. შეამჩნევ, რომ შეგრძნება გრილია, როდესაც გაივლის ნესტოებს სხეულში შემავალ გზაზე და თბილი, როდესაც სხეულს ტოვებს.

უკეთ ფოკუსირდი. ყოველი სხეულიდან გამოსული სუნთქვა გონებაში დათვალე: ერთი, ორი, სამი, ოთხი და ა. შ. თუ შეამჩნევ, რომ ყურადღება გეფანტება და გადაგაქვს რაიმე სხვაზე გარდა სუნთქვისა, ფიქრზე, ხმაზე ან რაიმე ვიზუალურზე, შენს თავს უხმოდ, შინაგანად უთხარი, - დარღვევა!

ისევ გადაიტანე ყურადღება სუნთქვაზე და თავიდან დაიწყე დათვლა.

გააკეთე ეს ყოველდღე, ათი წუთის განმავლობაში. თავიდან, სავარაუდოდ, ვერ შეძლებ ორის ან სამის დათვლაზე მეტს. ამან არ დაგაბრკოლოს. განაგრძე მცდელობა და არ დანებდე. რომც გაჩერდე ორზე და სამზე და თავიდან მოგიწიოს დაწყებამ, ამით საქმე მაინც კეთდება.

ამ სავარჯიშოს მიზანი არ არის, რომ ისე გაიწვრთნა, მაღალ ციფრებამდე შეძლო დათვლა. მიზანია, განავითარო და გააძლიერო შენი შესაძლებლობა, გაასწორო ფოკუსი იმ განცდაზე, იმ შეგრძნებაზე, იმ არჩევანზე, სადაც გინდა, რომ დამაგრდეს შენი გონება.

ენდე შენს სუნთქვას.''
ფსიქოლოგი ნათია ფანჯიკიძე
,,შიშო, გამოდი გარეთ''

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, ქალებისთვის შექმნა ახალი სივრცე, სადაც ყველაზე მცოდნე დედები იყრიან თავს. ჯგუფის დასახელებაც სწორედ ასეა - „მცოდნე დედების ჯგუფი“, რომლის საშუალებით დედები ერთმანეთს საკუთარ გამოცდილებას გაუზიარებენ. (ჯგუფში გასაწევრიანებლად ნახეთ ბმული - „მცოდნე დედების ჯგუფი“)

შეიძლება დაინტერესდეთ

როგორ უნდა ვუთხრათ ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების შესახებ?

როგორ უნდა ვუთხრათ ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების შესახებ?

როგორ უნდა ვუთხრათ ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების შესახებ? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა კლინიკური ფსიქოლოგი, ფსიქოთერაპევტი ნანა ფაცაცია.

„გლოვა ეს არის ახლობელი ადამიანის გარდაცვალების შედეგად გამოწვეული სევდის განცდა, ის მოიცავს შემდეგ ასპექტებს: ფსიქოლოგიური, სოციალური და სომატურ პასუხს ადამიანის დაკარგვის შესახებ. გლოვას აქვს თავისი ფაზები და მნიშვნელოვანია ადამიანმა გლოვის ფაზის ყველა ეტაპი გაიაროს“.

  • შოკის ფაზა - ადამიანი პასიურ მდგომარეობაშია, დაუცველობის შეგრძნება აქვს; შესაძლოა თან ერთვოდეს უარყოფის განცდა, არაადეკვატური ქცევები, ცრემლიანობა, შიში და.ა.შ.
  • დანაკარგის გაცნობიერების ფაზა - აქვს დეპრესიული სიმპტომები, შესაძლოა ჰქონდეს დანაშაულის განცდა, ბრაზი როგორც საკუთარი თავის, ასევე ოჯახების წევრების მიმართ, უიმედობისგანცდა;
  • აღდგენის ფაზა - ადამიანი ნელ-ნელა ეგუება და ღებულობს შეცვლილ რეალობას, ცდილობს ადაპტირებას, ხდება აქტიური, უმჯობესდება ცხოვრების ხარისხი.

უნდა დავუმალოთ თუ არა ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების შესახებ გარკვეული პერიოდის განმავლობაში?

არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება ახლობელი ადამიანის გარდაცვალების შესახებ ამბის დამალვა, ვინაიდან ბავშვები კარგად აღიქვამენ გარშემომყოფების ემოციურ ფონს, შესაბამისად, ამ დანაკარგის არ ცოდნამ შესაძლოა ზემოთხსენებული ფაზები შეაფერხოს და უფრო მეტად ტრავმული გახდეს ამბის მოგვიანებით გაგება.როდესაც ზრდასრულები გადიან გლოვის ეტაპებს, მათთან ერთად უნდა გაიაროს ბავშვმაც ეს პერიოდი. ასევე, საყურადღებოა ვინ მიაწვდის ამ ინფორმაციას, მნიშვნელოვანია ეს ადამიანი იყოს ბავშვისთვის სანდო პიროვნება, ამ შემთხვევაში, ერთ-ერთი მშობელი და თუ მშობლების გარდაცვალება ხდება, მაშინ მისთვის უახლოესმა ადამიანმა უნდა აუხსნას ამის შესახებ.

როგორ უნდა ვუთხრათ ბავშვს ოჯახის წევრის გარდაცვალების ამბავი ისე, რომ არ დავაზიანოთ მისი ფსიქიკა?

-როგორც უკვე ვთქვით,უნდა მოხდეს სწორი ინფორმაციის მიწოდება, ახლობელი ადამიანის მიერ, რადგან თუ სხვისგან გაიგებს შესაძლოა მეტად შოკისმომგვრელი და მატრავმირებელი აღოჩნდეს. ამასთან,მნიშვნელოვანია ადამიანმა, ვინც ამ ამბავს ეტყვის იცოდეს როგორ აღიქვამს და ესმის ბავშვს გარდაცვალების საკითხი და როდესაც აუხსნის რა არის გარდაცვალება, ეს უნდა იყოს ფაქტებით გაჯერებული,რეალური. არ არის რეკომენდირებული სიკვდილის ძილთან გაიგივება, ვინაიდან შემდგომში, როცა ბავშვი ადამიანს მძინარე მდგომარეობაში დაინახავს შესაძლოა დაეუფლოს შიშის ან შფოთვის განცდა.

- რა წინადადებები არ უნდა უთხრას მშობელმა ბავშვს ამ დროს?

- ახსნის დროს მიუღებელია ისეთი ფრაზების გაჟღერება, როგორიცაა - „ ღმერთთან წავიდა“, „ცაშია, „სხვაგან იმყოფება“, „მოვა დრო და ვნახავთ“ და ა.შ. არ უნდა იყოს ილუზორული, ბუნდოვანი წინადადებებით მოცული, რადგან შესაძლოა უფრო მატრავმირებელი გახდეს და მეტი კითხვები გაუჩნდეს ბავშვს. ყოველთვის მნიშვნელოვანია მივაწოდოთ ფაქტებით გაჯერებული, სწორი ინფორმაცია, ბავშვის ასაკის გათვალისწინებით.

სიბრალულის განცდახელისშემშლელია და არ უნდა აგვერიოს ემპათიაში. ემპათია არის მხარდამჭერი მდგომარეობა, ჩვენ მხარს ვუჭერთ ბავშვის ემოციურ ფონს, მის კითხვებს ადეკვატურ პასუხებს ვცემთ და ვეუბნებით, რომ მისი სტრესი ნორმალურია და აბსოლუტურად ადეკვატურია ასეთ დროს. არ უნდა უთხრათ, რომ არ იტიროს, არ იგლოვოს, ბავშვს უნდა მივცეთ საშუალება გამოხატოს ემოციები.

- რა შემთხვევაში უნდა მივმართოთ ფსიქოთერაპევტს?

- გლოვის ეტაპების გავლის პროცესში აუცილებელია ახლობლი ადამიანებისმხარდაჭერა. ამ დროს, რაიმე სახის სიღრმისეული თერაპია არ ტარდება. მნიშვნელოვანია ოჯახის წევრების ინფორმირება, რათა მოხდეს მოზარდის ან ბავშვის სწორი მხარდაჭერა. ამ ფაზების გავლის შემდეგ, თუ შევამჩნიეთ რომ ბავშვის ემოციური მდგომარეობა უფრო გამწვავდა, სიმპტომები არ მსუბუქდება და საქმე გვაქვს გახანგრძლივებულ გლოვასთან, თუ ბავშვი ხანგრძლივი დროის მერეც გაღიზიანებულია, ჩაკეტილია, უეცრად იცვლება მისი ქცევა და ხასიათი, ხდება უჩვეულო,ასეთ შემთხვევაში აუცილებელია სპეციალისტის ჩართვა.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად