Baby Bag

,,ბავშვის ყველა ქცევა, რომელიც ზრდასრული ადამიანისთვის არის მიუღებელი, ქცევით დარღვევად ვერ შეფასდება" - ფსიქოლოგი

,,ბავშვის ყველა ქცევა, რომელიც ზრდასრული ადამიანისთვის არის მიუღებელი, ქცევით დარღვევად ვერ შეფასდება" - ფსიქოლოგი

​,,რა თქმა უნდა, ბავშვის ყველა ქცევა, რომელიც ზრდასრული ადამიანისთვის არის მიუღებელი, ქცევით დარღვევად ვერ შეფასდება, რადგანაც ამას სჭირდება ცალკე, დეტალური შეფასება", - ამის შესახებ ფსიქოლოგმა, ნინო ბუაძემ ისაუბრა.

მაგრამ მაინც, ყველაზე დამახასიათებელი შეკითხვა, როდესაც მშობლები მოგვმართავენ, არის: როდესაც ბავშვი ამბობს - მინდა - რა ვქნა, როგორ მოვიქცე? მნიშვნელოვანი წინაპირობა, როგორ ყალიბდება ბავშვის ქცევა, დამოკიდებულია მშობელზე - როგორ რეაგირებს ის ბავშვის ამა თუ იმ მოთხოვნაზე, მისთვის დამახასიათებელ რთულ ქცევაზე, განსხვავებული მიდგომა აქვს - რამდენად თანმიმდევრულია მშობელი და ოჯახის თითოეული წევრი. როდესაც ერთსა და იმავე ქცევაზე ბავშვს განსხვავებული დამოკიდებულებით პასუხობენ, რა თქმა უნდა, ის კონკრეტულ ქცევას განსხვავებულად აყალიბებს სხვადასხვა ადამიანთან მიმართებით. ამიტომაც, მნიშვნელოვანია თანმიმდევრული და ერთნაირი დამოკიდებულება აკრძალვისა და დაშვების შემთხვევაში. ასევე, უნდა გავაკეთოთ აქცენტი, თუ რაზე ამახვილებენ ზრდასრულები ყურადღებას. ხშირ შემთხვევაში, ეს არის მხოლოდ ნეგატიური ქცევა და არა - პოზიტიური. ქცევის კორექციის ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი მაპროვოცირებელია, როდესაც ზრდასრული აქცენტს აკეთებს დადებით ქცევაზე, მის შეფასებასა და იმ მოლოდინზე, რაც ბავშვს აქვს. შესაბამისად, როდესაც მხოლოდ რთული ქცევის განსჯა ხდება, ეს არ არის საკმარისი.

ცხადია, ქცევის კორექციისთვის ერთ-ერთ მეთოდად მიღებულია იგნორი, მაგრამ, გარდა იგნორისა, რა ფორმებს შეიძლება, მიმართოს მშობელმა - ეს არის არა დასჯა, არამედ - დისციპლინა. რა განსხვავებაა დასჯასა და დისციპლინას შორის - არის ერთი ფუნდამენტური სხვაობა - რამდენად არის ბავშვი ინფორმირებული, რა შეიძლება, მოჰყვეს მის კონკრეტულ ქცევას. მაგალითად, როდესაც ბავშვი ითხოვს, მაღაზიაში უყიდონ მისთვის სასურველი ნივთი და მშობელი მას ფიზიკურად ეხება ან აიგნორებს, ან გამოჰყავს ძალით - ეს არის დასჯა. ქცევის შემდგომ, როდესაც ბავშვი დამშვიდდება, მშობელი მშვიდად უნდა ესაუბროს აღნიშნული საქციელის შესახებ და გაუზიაროს საკუთარი მოლოდინი, რა შეიძლება, მოჰყვეს ამ კონკრეტული ქცევის გამეორებას და როდესაც მშობელი კვლავ დაგეგმავს ვიზიტს მაღაზიაში, საყიდლებზე, გაუზიაროს მოლოდინები - რას ელოდება მისგან ან შესთავაზოს შეზღუდული არჩევანი", - განმარტავს ფსიქოლოგი.

შეიძლება დაინტერესდეთ

უნდა იყოს თუ არა მშობელი მკაცრი შვილთან ურთიერთობისას?

უნდა იყოს თუ არა მშობელი მკაცრი შვილთან ურთიერთობისას?

მშობლების ნაწილი თვლის, რომ ბავშვის სწორად აღსაზრდელად სიმკაცრის გამოჩენა აუცილებელია. ისინი ფიქრობენ, რომ თუ შვილებთან კომპრომისზე ნაკლებად წავლენ, მათ უკეთეს ადამიანებად ჩამოყალიბებაში დაეხმარებიან. მშობლების ნაწილმა არ იცის, რომ სიმკაცრეს ძალიან ბევრი უარყოფითი შედეგი მოაქვს. ბავშვები მეტისმეტად მკაცრ მშობლებს მეგობრებად არ განიხილავენ, რაც მათ შორის ურთიერთობას აფუჭებს. შვილები მშობლებთან გულახდილები აღარ არიან, ოჯახური კავშირი კი მტკიცე აღარ არის.

რამდენად სწორად იქცევიან მშობლები, რომლებიც შვილებთან ურთიერთობისას სიმკაცრეს ავლენენ? პირველ რიგში, მშობელმა უნდა იცოდეს, თუ რა ზიანს აყენებს მის შვილს მკაცრი დამოკიდებულებით. სიმკაცრე მშობელსა და შვილს შორის უნდობლობას იწვევს. ბავშვი არ ენდობა მშობელს, რომელიც მისდამი სიმკაცრეს იჩენს. ყოველთვის, როდესაც თქვენს შვილს პრობლემები ექნება, ის ეცდება, რომ მათ დამოუკიდებლად გაუმკლავდეს. ის იფიქრებს, რომ სიმართლის თქმის შემთხვევაში, მას მშობლები დასჯიან. მკაცრი მშობლები შვილებს აშინებენ. ეს ყველაზე ცუდი რამ არის, რაც ბავშვს შეიძლება დაემართოს.

მკაცრი მშობლები ბავშვის თვითშეფასებაზეც ნეგატიურად ზემოქმედებენ. ისინი მეტისმეტად კრიტიკულები არიან შვილებისადმი, რადგან თვლიან, რომ შვილმა მათი მოლოდინი ყოველთვის უნდა გაამართლოს. თუ ასე არ ხდება, მშობლები მას სჯიან. მკაცრი მშობლები შვილს ძალიან ზღუდავენ, რაც ბავშვს სულს უხუთავს. ის ყველაფრის ფასად ცდილობს თავისუფლება მოიპოვოს. არაერთი კვლევით დასტურდება, რომ თინეიჯერების ამბოხის უმთავრეს მიზეზს მშობლების მხრიდან გამოჩენილი სიმკაცრე წარმოადგენს. მოზარდებს სურთ, რომ საკუთარი აზრი და იდეები ჰქონდეთ, რის შესაძლებლობას მათ მშობლები ნაკლებად აძლევენ, რაც ბავშვების გაბრაზებას და ბუნტს იწვევს.

მკაცრი მშობლები შვილების ფსიქიკაზე გარკვეულ ნეგატიურ ზეგავლენას ახდენენ, თუმცა მათი სიმკაცრე ბავშვებისთვის დადებითი შედეგების მომტანიც არის. მკაცრი მშობლების შვილები დისციპლინას მიჩვეულები არიან. მათ სკოლაში კარგი შედეგები აქვთ. მკაცრი მშობლების შვილებს სოციუმში ინტერგაცია არ უჭირთ. ზრდილობიანი და მოწესრიგებული ადამიანები ყველას უყვარს. მკაცრი მშობლები სწორედ ასეთ შვილებს ზრდიან, რის გამოც, ისინი ყველას სიყვარულს და მოწონებას მარტივად იმსახურებენ.

შვილის მიმართ გამოჩენილ სიმკაცრეს თავისი დადებითი და უარყოფითი მხარეები აქვს. ბავშვთან უფრო დისტანცირებული, ცივი ურთიერთობის წყალობით მშობელი მას წესრიგს და დისციპლინას აჩვევს, თუმცა რამდენად მართებულია მსხვერპლის გაღება მსგავსი შედეგის მიღების მიზნით? საქმე იმაშია, რომ მშობელი ვალდებული არ არის არჩევანი გააკეთოს. აუცილებელი არაა, რომ თქვენ ბავშვთან ყოველთვის მკაცრი ან ყოველთვის ლოიალური იყოთ. ოქროს შუალედის გამონახვა საუკეთესო არჩევანია.

მშობელმა თითოეულ საკითხზე განსხვავებული მიდგომა უნდა გამოამჟღავნოს. ძალიან რთულია, რომ ის შვილის მასწავლებელიც იყოს და მეგობარიც, თუმცა ეს სავსებით მიღწევადი მიზანია. საუკეთესო შემთხვევაში, მშობელმა საკუთარი მკაცრი ქცევის მიზეზები ბავშვს დეტალურად უნდა განუმარტოს, რათა მისი ნდობა არ დაკარგოს. მეგობრული და მენტორული მიდგომების გაერთიანება წარმატებული და დისციპლინირებული ბავშვის აღზრდაში ძალიან დაგეხმარებათ.

მომზადებულია ​paikesekilluperekeskus.ee - ს მიხედვით

თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

წაიკითხეთ სრულად