Baby Bag

ამ 12 შეგონებასთან ერთად გახსოვდეთ, რომ თქვენი შვილის ყველაზე დიდი მასწავლებელი პირადი მაგალითია - თავად იყავით იმ პრინციპთა თვალსაჩინო განსახიერება, რომლებსაც მას ასწავლით

ამ 12 შეგონებასთან ერთად გახსოვდეთ, რომ თქვენი შვილის ყველაზე დიდი მასწავლებელი პირადი მაგალითია - თავად იყავით იმ პრინციპთა თვალსაჩინო განსახიერება, რომლებსაც მას ასწავლით
ფილოლოგმა გია მურღულიამ მშობლებს შვილების აღზრდასთან დაკავშირებით  12 რჩევა მისცა:

1. არ დაგაბრმავოთ სიყვარულმა - ობიექტურობის დაკარგვა ხიფათთა შორის უპირველესია. არარეალური მოთხოვნები თქვენს შვილსაც გააუბედურებს და თქვენც - იმედგაცრუება არც ერთისთვის საჩუქარი არ არის.

2. არ გაზარდოთ საკუთარი ასლი - თქვენი ვაჟი თუ გოგონა თქვენივე მიზნების (ზოგჯერ განუხორციელებლის) მიღწევის საცდელი სივრცე არ არის. მას საკუთარი ცხოვრება უნდა ჰქონდეს და არა თქვენ მიერ დაკვეთილი თუ კონსტრუირებული.

3. დააინტერესეთ ის კულტურითა და განათლებით - სხვაგვარად სხვებისთვის ხანგრძლივად საინტერესო არ იქნება.

4. დაუტოვეთ მას თავისუფალი დრო საკუთარ თავზე დასაფიქრებლად - ადამიანი ყველაზე მეტად მაშინ ვითარდება, როდესაც მარტო რჩება - აანალიზებს და აფასებს იმას, რასაც შეიმეცნებს ან თავს გარდახდება.

5. იყავით ზომიერად მომთხოვნი - უფლებებთან ერთად ასწავლეთ შვილს, რა არის მოვალეობა და პასუხისმგებლობა ადამიანის, საზოგადოების, სახელმწიფოს, სამყაროსა და საკუთარი თავის წინაშე.

6. ასწავლეთ სამართლიანობა და კანონის პატივისცემა - უსამართლობა კლავს პიროვნებას და საზოგადოებასაც.

7. დაანახვეთ და შეაგრძნობინეთ სამყაროს, ადამიანისა და ხელოვნების მშვენიერება - ცოდვაა ადამიანი, ვინც ყველაფერში მარადიულ შეუხედაობას უმზერს და არ შეუძლია სილამაზის დანახვა.

8. გამოყავით დრო საკუთარ შვილთან ურთიერთობისთვის - მას ის ყოველთვის სჭირდება, ორმოცდაათსაც რომ გადააბიჯოს - ერთმა „დაზოგილმა“ დღემ შეიძლება წლები დაგაკარგვინოთ.

9. ასწავლეთ, რომ აუცილებელია რაციონალურობისა და ემოციურობის ბალანსი („გონიერი გული“ - როგორც სოლომონ ბრძენი და რუსთველი ახსენებდნენ). მხოლოდ ამ ბალანსით მოიპოვებს ადამიანი ბედნიერებას, რომლიც მიღწევის უფლებაც მას დაბადებიდან აქვს.

10. უთხარით და გააგებინეთ, რომ ადამიანს აქვს შეცდომის უფლება - იდეალური არავინ არის და მიტევების უნარი აუცილებელი ღირსებაა. ასწავლეთ, განასხვავოს შეცდომა და დანაშაული.

11. შეეცადეთ აუხსნათ, რომ რწმენა ვერ ჩაანაცვლებს ცოდნას და - პირიქით.

12. ასწავლეთ, რომ კაცმა მხოლოდ სიკეთესთან, სიყვარულთან და ღირსებასთან ერთად შეიძლება სძლიოს ეგოიზმს, რომელიც ნამდვილი ადამიანის ყველაზე დიდი მტერია.

ამ 12 შეგონებასთან ერთად გახსოვდეთ, რომ თქვენი შვილის ყველაზე დიდი მასწავლებელი პირადი მაგალითია - თავად იყავით იმ პრინციპთა თვალსაჩინო განსახიერება, რომლებსაც მას ასწავლით. თუ ასე არ იქნება, ის მხოლოდ თვალთმაქცობას ისწავლის.

და ბოლოს:

რაღაც იცოდე, სრულიადაც არ ნიშნავს იმას, რომ ამ ცოდნის შესაბამისად მოქმედებ.

კარგად აუხსენით თქვენს შვილს, რომ ადამიანს სამი რამ გამოავლენს სამყაროს წინაშე: მისი ფიქრი, მისი სიტყვა და მისი საქმე.

მესამე - ყველაზე მეტად.

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან, ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა'' - როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი?

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან, ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა'' - როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი?

როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი? - აღნიშნულ თემაზე საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი მარი მალაზონია“ ბავშვთა და მოზრდილთა ფსიქიატრმა თამარ-ტატა ბაზღაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი ხშირად გვხვდება საზოგადოებაში. ზოგ შემთხვევაში სიდრომი მიმდინარეობს უპირატესად ყურადღების დარღვევით, ზოგ შემთხვევაში ჰიპერაქტიურობით და არის კომბინირებული ვარიანტი, როდესაც ორივე პრობლემა ერთნაირად ვლინდება:

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან. ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა. ამ სირთულის გამო დიაგნოზი ძირითადად არ ისმევა 6 წლამდე. როგორც წესი, მიმდინარეობს დაკვირვება, რა დოზით ვლინდება ჰიპერაქტიურობა, რამდენად ახლავს ყურადღების პრობლემები და რამდენხანს გაჰყვება ბავშვს ჰიპერაქტიურობა. თუ ბავშვი უბრალოდ ცელქი და მოუსვენარია, თუმცა არ აქვს ყურადღების, დასწავლის პრობლემა, უსმენს, ითვისებს - არ არის საგანგაშო. უფრო საყურადღებოა, როდესაც ბავშვი არ გვისმენს, არ ითვისებს ასაკის შესაბამის უნარებს და ფიქსირდება ზღვარგადასული ჰიპერაქტიურობა.

იდეალურ შემთხვევაში ბავშვთან მულტიგუნდური მიდგომა გამოიყენება და მუშაობს რამდენიმე სპეციალისტი. ვიწყებთ ფსიქოედუკაციით, ანუ იგივე ფსიქოგანათლებთ, რის დროსაც მშობელს ვაწვდით ინფორმაციას, თუ რას გულისხმობს ეს სინდრომი, რა სიმპტომები შეიძლება ახლდეს, რა სირთულეებს იწვევს ეს სიმპტომები, როგორი მიდგომები შეიძლება გამოიყენოს მშობელმა და ა.შ. იდეალურ შემთხვევაში სკოლა აუცილებლად ჩართული უნდა იყოს, რაც საქართველოში ცოტა რთული საკითხია, თუმცა ნელ-ნელა მაინც არის გარკვეული მზაობა სკოლის მხრიდან, რომ მიიღონ გარკვეული რეკომენდაციები და უკეთ ააწყონ ურთიერთობა ჰიპერაქტიურ ბავშვთან.''

,,აღვნიშნავ ასევე იმას, რომ  თავის ტვინში გარკვეული ცვლილებები აისახება და კომპიუტერულ ტომოგრაფიაზე ჩანს ეს. აქ შეიძლება იყოს გარკვეული უბნების შემცირება, რომელიც პასუხისმგებელია ყურადღების კონცენტრაციაზე, ემოციის და ქცევის მართვაზე. ასევე არის პრეფრონტალური უბნების და მათ სისხლით მომარაგების დეფიციტი, რომელიც პასუხისმგებელია წახალისება-დასჯის მეთოდების ეფექტურობაზე. თუმცა საქართველოში კვლევის ამ ტიპის მეთოდებს ჯერ არ ვიყენებთ, არ არის ფართოდ გავრცელებული. საკმაოდ ძვირადღირებული მეთოდებია და იშვიათად მივმართავთ დიაგნოსტიკის პროცესში,'' - დასძინა თამარ-ტატა ბაზღაძემ. 

ბავშვთა და მოზრდილთა ფსიქიატრმა მართვის მეთოდებთან დაკავშირებითაც ისაუბრა:

,,რაც შეეხება მართვის მეთოდებს, პირველივე რასაც ვეუბნებით მშობლებს არის ის, რომ ჩვენ არ გვაქვს ჯადოსნური აბი, რომელსაც ბავშვს მივცემთ და ის გახდება მშვიდი, დამჯერი და ბეჯითი. პრობლემა არის კომპლექსური და მას სჭირდება ოჯახის სრული ჩართულობა, რისთვისაც ისინი მზად უნდა იყვნენ. ფსიქოედუკაციის შემდეგ, ვთავაზობთ გარკვეულ ჩარევებს, როგორიცაა ქცევითი ტექნიკების გამოყენება და რჩევები, როგორ უნდა მართონ ჰიპერაქტიური ბავშვის ქცევა. ქცევით თერაპიას ატარებს სპეციალისტი, თუმცა მშობელი ჩართულია და ითვალისწინებს რეკომენდაციებს. თუ ქცევის მართვის მოდელი არ შეიცვალა ოჯახის ფარგლებში, მხოლოდ სპეციალისტი ამას ვერ მოაგვარებს.

მნიშვნელოვანია ჩარევის დროულად დაწყება, რადგან პრობლემასთან გამკლავება უფრო რთულია დიდ ასაკში. ყველაზე ხშირად რასაც ვხვდებით არის ოპოზიციურ-გამომწვევი ქცევითი აშლილობა, რომელიც ძალიან ხშირად ახლავს ჰიპერაქტიურობას. ბავშვი არის დაუმორჩილებელი, ნეგატიურად განწყობილი, მუდმივად წინააღმდეგობაშია, ყველანაირ ინსტრუქციას ცუდად იღებს, ჯიუტობს, მიუხედავად იმისა, უნდა თუ არა ეს, მაინც აკეთებს. ასეთი ქცევა ვლინდება იმ შემთხვევაში, როცა ბავშვი მუდმივად შენიშვნებს იღებს და ესმის გარშემომყოფებისგან თუ როგორი ცუდია, ცუდად იქცევა, მოუწესრიგებელია და ა.შ. ამიტომ ვითარდება ოპოზიციურ-გამომწვევი ქცევითი აშლილობა, რომელთან მუშაობაც მეტ პრობლემას ქმნის დიდ ასაკში, ვიდრე 4 წლის ასაკში რომ დაგვეწყო ჰიპერაქტიურობაზე მუშაობა. ასევე, შესაძლებელია სხვა პრობლემების თანდართვა, რომელსაც უფრო მეტი ზიანი მოაქვს, ვიდრე თვითონ ჰიპერაქტიურობას. მაგალითად, შფოთვითი რეგისტრის აშლილობა. შფოთვა ვლინდება გადაჭარბებული მოუსვენრობით, ნერვიულობით (როდესაც მშობელს შორდება ან სკოლაში დაფასთან გამოსვლის დროს), ნებისმიერი მოვლენა იწვევს შფოთვის განვითარებას. მოზარდობის პერიოდში, მოსალოდნელია ბიპოლარული აშლილობა, კიდევ უფრო იმატებს ამ დროს აქტივობა და შესაძლოა, ბავშვის ქცევა უკონტროლო გახდეს ან განვითარდეს დეპრესია,'' - აღნიშნა თამარ-ტატა ბაზღაძემ.

წყარო: ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

წაიკითხეთ სრულად