Baby Bag

„მშობლების მთავარი შეცდომა არის, რომ ბავშვის მეცადინეობას პირდაპირ იწყებენ ყველაზე რთული ნაწილით,“- ბავშვთა ნევროლოგი თამარ ედიბერიძე

ბავშვთა ნევროლოგმა თამარ ედიბერიძემ მშობლებს ბავშვის მეცადინეობისას დაშვებული შეცდომების შესახებ საინტერესო ინფორმაცია მიაწოდა:

„ნებისმიერი ინფორმაციის დამახსოვრებისთვის, ნებისმიერ შემთხვევაში მნიშვნელოვანია მოტივაცია და ემოცია. მნიშვნელოვანი კომპონენტია ყურადღების კონცენტრირება. მოტივაცია შეიძლება იყოს ბევრნაირი. სასკოლო ასაკის ბავშვის შემთხვევაში დადებითი ემოცია პრიორიტეტია და გადამწყვეტია. დადებითად მოტივირებული ბავშვი უკეთესად კონცენტრირდება ამ აქტივობაზე. შესაბამისად მას ნაკლები დრო სჭირდება კონკრეტული ინფორმაციის დამახსოვრებისთვის. უარყოფითი ემოციის წილი ნაკლები უნდა იყოს. ძალდატანების კომპონენტი ამ ემოციას აფუჭებს. თუ მხოლოდ იძულებაზეა დამოკიდებული, ბავშვი ვერ აცნობიერებს რატომ, რისთვის, თუ მეცადინეობის პროცესი ცუდ ემოციასთან ასოცირდება, ბუნებრივად იბლოკება რაღაც. გეგონება ტვინი თვითონ ებრძვის, რომ ეს ინფორმაცია არ დაიმახსოვროს.

მნიშვნელოვანია, როგორ არის მოწყობილი სამუშაო გარემო. თუ ჩვენ ცოტა არასწორად ვეხმარებით ბავშვს, ეს პრობლემაა. თუ ჩვენთვისაც ეს ისეთი მომენტია, რომ „ვაიმე, ახლა ამას სამეცადინო აქვს,“ ან მე სამზარეულოში ვარ და გეუბნები: „წადი ახლა შენ იმეცადინე იქ და არ გამოხვიდე, სანამ არ ისწავლი და მერე მოვალ და უნდა ჩამაბარო, არ ვნახო, რომ რამე შეგეშალოს,“ ეს იმდენად სტრესული მომენტია, რომ ბავშვზე პირიქით მოქმედებს. მას ემატება სტრესი, ემატება სტრესის ჰორმონები.

ჩვენ უნდა გავარკვიოთ, როგორია ბავშვის აკადემიური უნარები, ინტელექტუალური შესაძლებლობები რამდენად სრულყოფილია. რამდენად შეუძლია მას მიწოდებული ინფორმაციის გადამუშავება. შეიძლება მიწოდებული ინფორმაციის ტემპი იყოს შესაცვლელი, მოცულობა, ფორმა იყოს შესაცვლელი. მთავარი შეცდომა არის, რომ ბავშვის მეცადინეობას პირდაპირ იწყებენ ყველაზე რთული ნაწილით, რომ დროზე მოვითაოთ. წესით, ეს არ არის სწორი. როგორც კვებაში, გვჭირდება სტარტერი, მთავარი კერძი და მერე დესერტი, მეცადინეობის პროცესსაც სჭირდება უფრო მარტივი, ნაცნობი, უკვე გაშიფრული, დამუშავებული ინფორმაცია. თითქოს გონება გახურდა, უნარები გავარჯიშდა. მერე გადავიდეთ რთულ ნაწილზე და ბოლოსთვის ვიტოვებთ მარტივ, სახალისო ნაწილს,“- მოცემულ საკითხზე თამარ ედიბერიძემ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ ისაუბრა.

წყარო: ​„პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“ 

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა ასაკში ვითარდება ყველაზე ხშირად კრუპი, როგორ ამოვიცნოთ და რატომ უწოდებენ კრუპს „ცრუს“? - თემაზე პედიატრი თათია სხირტლაძე საუბრობს

რა ასაკში ვითარდება ყველაზე ხშირად კრუპი, როგორ ამოვიცნოთ და რატომ უწოდებენ კრუპს „ცრუს“? - თემაზე პედიატრი თათია სხირტლაძე საუბრობს

რა ასაკში ვითარდება ყველაზე ხშირად კრუპი, როგორ ამოვიცნოთ და რატომ უწოდებენ კრუპს „ცრუს“? - ამ თემაზე MomsEdu.ge-ს პედიატრი თათია სხირტლაძე ესაუბრა.

- რა არის კრუპი?

- კრუპი ნიშნავს შეცვლილ ხმიანობას, რომელიც ვითარდება ზედა სასუნთქი გზების, უპირატესად ხორხის, ხორხქვეშა მიდამოსა და მბგერავი იოგებისშეშუპების შედეგად, რაც განაპირობებს აღნიშნული მიდამოს დიამეტრის შევიწროებას და შედეგადქმნის დამახასითებელ კლინიკურ ნიშნებს. ეს კლინიკური ნიშნებია: მყეფავი ხასიათის ხველა, ხმის ტემბრის ცვლილება დახმაურიანი ჩასუნთქვა, ანუ ინსპირაციული სტრიდორი.

- რა იწვევს კრუპს და როგორ ხდება მისი გავრცელება?

-კრუპი, ძირითადად, ვირუსული ეტიოლოგიისაა და დაახლოებით 75%-ში იწვევეს პარაგრიპის ვირუსი, რომელიც გადაედება ბავშვს ვირუსული ინფექციის მქონე პირისგან ჰაერ-წვეთოვანი გზით, ანუ ხველების და ცემინების შედეგად.

- რა ასაკში ვითარდება ყველაზე ხშირად კრუპი და ახასიათებს თუ არა სეზონურობა?

- კრუპი ძირითადად ემართებათ6 თვიდან 6 წლამდე ასაკის ბავშვებს.6 წლის ასაკის ზემოთ კრუპის მსგავსი სიმპტომების არსებობის შემთხვევაში განხილული უნდა იქნას ზედა სასუნთქი გზების ანატომიური დეფექტის არსებობა. კრუპიუპირატესად გვიან შემოდგომასა და ადრეულ გაზაფხულზეა, თუმცა გვხდება მთელი წლის განმავლობაშიც.

- როგორ ამოვიცნოთ კრუპი?

- დაავადება იწყება ზედა სასუნთქი გზების ინფექციისთვის დამახასიათხებელი მსუბუქი, ე.წ. გაციების ნიშნებით, როგორიცაა: ყელის ტკივილი,ცხვირით სუნთქვის გაძნელება, ერთეული ხველა, დაბალი ტემპერატურა. ხოლო კრუპისთვის დამახასიათებელი კლინიკური ნიშნები: ხმაურიანი ჩასუნთქვა, მყეფავი ხველა და ხმის ტემბრის ცვლილება ვლინდება ღამით, რომელიც აღვიძებს ბავშვს.

- რა არის კრუპის მკურნალობადა როდის უნდა მივმართოთ ექიმს,ან გამოვიძახოთ სასწრაფო სამედიცინო დახმარება?

- კრუპს ახასიათებს მსუბუქი, საშუალო და მძიმე მიმდინარეობა.

მსუბუქი მიმდინარეობის კრუპის დროს შესაძლებელია ბინაზე მკურნალობა. ხმის ტემბრი შეცვლილია, მაგრამბავშვის ზოგადი მდგომარეობა დამაკმაყოფილებელია, იღებს სითხეს დაჩასუნთქვის გაძნელება ვლინდება მხოლოდ დატვირთვის დროს.

ბინაზედახმრება მოიცავს შემდეგ ღონისძიებებს:

  • შევუქმნათ მაქსიმალურად კომფორტული გარემო;
  • დაამშვიდეთ, ეცადეთ ბევრი არ იტიროს;
  • გაიყვანეთ გარეთ ან გამოაღეთ ფანჯარა და ასუნთქეთ გრილი ტენიანი ჰაერი;
  • დაალევინეთ თბილი სითხეები;
  • ცხელების შემთხვევაში გამოიყენეთ პარაცეტამოლი ან იბუპროფენი;
  • დარჩით ბავშვთან და აკრძალეთ თამბაქოს მოწევა მასთან ახლოს.

გამოიძახეთ სასწრაფო სამედიცინო დახმარება, თუ სახეზეა კრუპის საშუალო ან მძიმე ფორმა:

  • მყეფავი ხველა;
  • ჩასუნთქვის გაძნელება ვლინდებამოსვენებულ მდგომარეობაში;
  • სუნთქვაში მონაწილებს გულმკერდის კუნთები (ნეკნების ჩადრეკვა);
  • გამოხატულია აგზნება, სიფერმკრთალე ან ძილიანობა;

სასწრაფოს ექიმი მიაწვდის ჟანგბადს და წამალს ინჰალაციის გზით შეშუპების მოსახსნელად.

- და ბოლოს, რატომ უწოდებენ კრუპს „ ცრუს“?

- ცრუ კრუპი ნიშნავს, რომ არსებობს ჭეშმარიტი კრუპიც ანუ დიფტერიით განპირობებული. მათ მსგავსი კლინიკური ნიშნები ახასიათებთ, მაგრამ გამომწვევი არის სხვადასხვა. ჭეშმარიტი კრუპის დროს მძიმე ბაქტერიული ინფექცია- დიფტერია იწვევს ნადების განვითარებას ხორხში, რაც ავიწროებს ხორხის სანათურს, საჭიროებს სასწრაფო გადაუდებელ დახამრებას და მკურნალობის დაწყებას. ხოლო ცრუ, იგივე ვირუსული კრუპის დროს, როგორც ვახსენეთ, ხორხის შევიწროების მიზეზი არისლორწოვანის შეშუპება.დიფტერიული კრუპი გეგმიური ასაკობრივი აცრების სრულყოფილად ჩატარების შედეგადბოლო ათწლეულების განმავლობაშიფაქტობრივად აღარ გვხვდება. 

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად