Baby Bag

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

„შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ ბავშვს მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ აქვს,“- ნეიროფსიქოლოგი თამარ გაგოშიძე

ნეიროფსიქოლოგმა თამარ გაგოშიძემ ბავშვის განვითარებისთვის ჯანსაღი მიჯაჭვულობის მნიშვნელობაზე ისაუბრა:

„მიჯაჭვულობა უბრალოდ ის კი არ არის, რომ უბრალოდ მიწეპებული ხარ შენს გადამრჩენ დედიკოსა და მამიკოზე. მასთან რეციპროკული ურთიერთობა გასწავლის ნელ-ნელა შენი აფექტის რეგულაციას. ამ უსაფრთხო მიჯაჭვულობის საფუძველზე რეგულირდება ორგანიზმის ბიოლოგიური და ქცევითი სისტემები, ძლიერდება პოზიტიური ემოციები. ბავშვი სწავლობს, როგორ გაარჩიოს ერთმანეთისგან უსიამოვნო და სასიამოვნო გამოცდილება, როგორ მიხვდეს, რომ ჯილდო მოჰყვება ქცევას. ბავშვის კოგნიტური განვითარება თავისთავად არ ხდება. შემეცნებითი პროცესების გაშლა ვერ მოხდება, თუ მნიშვნელოვან უფროსებთან ინტერაქცია არ არის.“

თამარ გაგოშიძემ მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელ წინაპირობებზე ისაუბრა:

„მეტყველების განვითარებამდე მარჯვენა ჰემისფეროს გააქტიურება ძალიან მნიშვნელოვანია. ბავშვი მარცვლებს ათი ან ზოგი რვა თვიდანაც იძახის. სიტყვის გამეორება, თქმა, სხვა ადამიანისთვის გაგებინება, მარცხენა ჰემიფეროს აქტიურ განვითარებასთან არის დაკავშირებული 1 წლის მერე. მანამდე ბავშვს ინტერაქცია აქვს გარემოსთან, ვითარდება მისი მეტყველებამდელი ინტელექტი. მას დამოკიდებულებებიც მშვენივრად უვითარდება. სიამოვნება-უსიამოვნების გარჩევა შეუძლია ბავშვს. 1-2 წლის განმავლობაში ხდება ჩვენს ემოციებზე პასუხისმგებელი სისტემის განვითარება.“

„დასწავლის პროცესს ხელს უწყობს პოზიტიური ემოციური ფონი, კორტიზოლის ნორმალური დონე. როდესაც შფოთვის დონე მაღალი გვაქვს, დასწავლას ეს ხელს ვერ უწყობს ვერანაირად. ახლის სწავლით მიღებული სიამოვნება იწვევს დაჯილდოვებაზე ორიენტირებული სისტემის აქტივაციას თავის ტვინში. რატომ არის კარგი სკოლა, კარგი საბავშვო ბაღი ზეიმი ბავშვისთვის?! ბავშვს კორტიზოლის დონე აქვს დაბალი, შფოთვა აქვს დაბალი, არ ეშინია შეცდომის დაშვების, წარუმატებლობის, უსაფრთხოდ გრძნობს თავს, მისთვის სწავლა და დასწავლაც კი არის ზეიმი. ბავშვს ჯერ აფექტური რეაგირება აქვს გარემოზე და შემდეგ ითვისებს ენობრივ კომპეტენციებს. ემოციური რეგულაცია ვითარდება გარედან შიგნით. დედა როდესაც გშია გაჭმევს, გცივა - გაცმევს, გარედან ხდება შენი აფექტის რეგულირება. როგორც კი მშობელზე ასეთი დამოკიდებულება აღარ მაქვს, თვითონაც შემიძლია ჩემი მოთხოვნების დაკმაყოფილება,“- აღნიშნა თამარ გაგოშიძემ.

წყარო:​ კოალიცია ბავშვთა ადრეული განვითარებისთვის

შეიძლება დაინტერესდეთ

„მოზარდებს, ბავშვებს და ზრდასრულებს სეზონზე ფეიხოას აქტიურად მირთმევისკენ მოვუწოდებთ“ - ნუტრიციოლოგი ნაია ლატარია

„მოზარდებს, ბავშვებს და ზრდასრულებს სეზონზე ფეიხოას აქტიურად მირთმევისკენ მოვუწოდებთ“ - ნუტრიციოლოგი ნაია ლატარია

ნუტრიციოლოგმა ნაია ლატარიამ სეზონური ხილის სარგებლიანობაზე ისაუბრა და აღნიშნა, რომ სეზონზე ფეიხოას მიღება მოზარდების, ბავშვებისა და ზრდასრულებისთვის ძალიან სასარგებლოა:

„ფეიხოა მართლაც უნიკალური ხილია. მასში მაღალია იოდის შემცველობა, რის გამოც ენდოკრინოლოგებს განსაკუთრებით გვიყვარს. იოდდეფიციტური დაავადებების პროფილაქტიკისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია ფეიხოას მიღება.​ მოზარდებს, ბავშვებს და ზრდასრულებს სეზონზე ფეიხოას აქტიურად მირთმევისკენ მოვუწოდებთ. ფეიხოა საკმაოდ მდიდარია C ვიტამინით. მასში C ვიტამინი ციტრუსებზე არანაკლები რაოდენობით გვხვდება. C ვიტამინის დანამატის სახით მიღებას სჯობს სეზონური ხილი მივირთვათ.“

ნაია ლატარიას თქმით, ის ფეიხოას კომპოტის სახით შენახვას არ ემხრობა:

„დიასახლისებს არ მოვუწოდებდი ფეიხოას კომპოტის სახით შენახვისკენ მასში შაქრის დიდი დანამატის გამო. კომპოტის სახით ფეიხოა შეგვიძლია სახელდახელო სახით მივიღოთ, რომელიც სრულიად უშაქროთ შეგვიძლია მოვამზადოთ და შემდგომ გემოვნებით თაფლი დავამატოთ. შეგვიძლია ფეიხოა ცოცხალი სახით გავყინოთ. ის დაახლოებით ექვს თვემდე გაგვიძლებს. ფეიხოას შენახვა შეგვიძლია გატარებული სახით. შაქრის შემცველობა უნდა იყოს 80:20-ზე.“

„ფეიხოა შეგვიძლია შევინახოთ თაფლითაც. ასევე შესაძლებელია მისი შენახვა უშაქროდ და უთაფლოდ. შემდეგ გამოყენებისას დავამატოთ შაქარი და თაფლი. ასე უფრო დავიცავთ ზომიერებას. ​მე პირადად ყველას მოვუწოდებ, რომ ფეიხოა მიირთვან სეზონზე. გაზაფხულზე და ზაფხულში კი ის სეზონური ხილი მიირთვან, რომელიც არის სეზონზე,“ - აღნიშნულ საკითხზე ნაია ლატარიამ ტელეკომპანია „რუსთავი 2“-ის გადაცემაში „დილა მშვიდობისა საქართველო“ ისაუბრა.

წყარო: ​„დილა მშვიდობისა საქართველო“

წაიკითხეთ სრულად