Baby Bag

დაქორწინებულ წყვილებს უთანხმოებები ძირითადად გადაჭარბებული მოდოდინების გამო აქვთ - რატომ არის ქორწინების პირველი წელი რთული?

დაქორწინებულ წყვილებს უთანხმოებები ძირითადად გადაჭარბებული მოდოდინების გამო აქვთ - რატომ არის ქორწინების პირველი წელი რთული?
დაოჯახებული წყვილები კარგად აცნობიერებენ, რომ მათ მთელი ცხოვრების მანძილზე ერთად ყოფნა მოუწევთ. მიუხედავად იმისა, რომ ქორწინება ცოლ-ქმარს შორის სამუდამო კავშირს გულისხმობს, დაოჯახებიდან ერთი წლის მანძილზე წყვილს ურთიერთობა საკმაოდ უჭირს. ახალდაქორწინებულები ერთმანეთს უკეთ ეცნობიან და თანაცხოვრებას ნელ-ნელა სწავლობენ.

ურთიერთობის სიმყარისთვის აუცილებელი ნდობა და ურთიერთგაგება ახალბედა ცოლ-ქმარს ნაკლებად აქვს. როგორ უნდა მოიქცეთ, როდესაც ქორწინების პირველ წელს მეუღლესთან ურთიერთობა გეძაბებათ? რა უნდა გააკეთოთ იმისთვის, რომ ოჯახის სიმყარის შენარჩუნება შეძლოთ? ჩვენს სტატიაში აღნიშნული პრობლემების დასაძლევად საინტერესო რჩევებსა და სტრატეგიებს შემოგთავაზებთ.
რატომ არის ქორწინების პირველი წელი რთული?
ქორწინების პირველი წელი საკმაოდ ბევრ სირთულესთან არის დაკავშირებული, რადგან თქვენ სხვა ადამიანთან ერთად ცხოვრებას იწყებთ, მის გემოვნებას, მოლოდინებს, ჩვევებსა და თავისებურებებს ეცნობით. არ აქვს მნიშვნელობა, რამდენი ხნის ურთიერთობა გაკავშირებთ თქვენს მეორე ნახევართან, ქორწინება ყველაფერს ცვლის და ნებისმიერი ადამიანისთვის სერიოზულ გამოწვევას წარმოადგენს. მცირედი მოთმინება, ურთიერთგაგება და ბევრი სიყვარული თქვენი ოჯახური თანაცხოვრების პირველ წელს დაუვიწყარ მოგონებად აქცევს.
რა სახის პრობლემები იჩენს თავს ქორწინების პირველ წელს?
ქორწინების პირველი წელი ბევრ პრობლემასთან შეჯახებას გაიძულებთ. ეს სულაც არ ნიშნავს იმას, რომ თქვენ თავს ყოველთვის უბედურად იგრძნობთ და თქვენს მეორე ნახევართან ერთად ბედნიერი წუთები არ გექნებათ. მთავარია, უსიამოვნებებისთვის წინასწარ იყოთ მზად, რადგან პირველი წელი პრობლემების გარეშე ვერ ჩაივლის. ქვემოთ იმ სავარაუდო სირთულეებზე გესაუბრებით, რომელთა გადალახვაც ქორწინების პირველ წელს მოგიწევთ.
• დაუსრულებელი კონფლიქტები: თქვენ ერთმანეთს ჯერ კიდევ ეჩვევით, რის გამოც კონფლიქტები ძალიან ხშირად გაქვთ. შესაძლოა, ისეთი ტრივიალური საკითხების გამო იკამათოთ, როგორიცაა მოუწესრიგებელი სამზარეულო ან აბაზანა. ნებისმიერი უთანხმოების დროს ეცადეთ, რომ კონფლიქტი არ გააღრმავოთ. ღრმად ისუნთქეთ და ემოციები აკონტროლეთ. მეუღლეებიდან ერთ-ერთი მათგანი დათმობაზე აუცილებლად უნდა წავიდეს.
• რომანტიკის ნაკლებობა: შესაძლოა, თქვენს მეუღლეს გრძნობების ღიად გამომჟღავნება ერიდება ან უბრალოდ არ არის რომანტიკული ბუნების ადამიანი. რომანტიკის ნაკლებობამ, შესაძლოა, სასოწარკვეთაში ჩაგაგდოთ, მაგრამ მეტისმეტად ნუ ინერვიულებთ. უმჯობესია, თქვენს მეუღლეს გულახდილად გაესაუბროთ.
• ეგოისტური ქცევა: ქორწინებაში მყოფი ადამიანებიდან ერთ-ერთი, შესაძლოა, ხშირად ავლენდეს ეგოისტურ ქცევებს და ამით მეორე ნახევარს გულს ტკენდეს. მსგავს შემთხვევაში წყვილმა მეტი გახსნილობა უნდა გამოავლინოს. აუცილებლად ესაუბრეთ თქვენს მეუღლეს, თუ მისი ქცევა არ მოგწონთ.
• ფინანსური არასტაბილურობა: ქორწინებაში მყოფი წყვილისთვის სტრესის ერთ-ერთი გამომწვევი ფინანსური პრობლემებია. შესაძლოა, თქვენს მეუღლეს დაოჯახებამდე ბევრი ვალი ჰქონდა, რაც თქვენს ოჯახს მძიმე ტვირთად აწევს.
• დამოკიდებულების სხვადასხვა ფორმა: ნებისმიერი სახის დამოკიდებულება (ნარკოდამოკიდებულება, აზარტული თამაშები, ალკოჰოლი და ა.შ.) ურთიერთობისთვის დამანგრეველია და მისგან გათავისუფლება წარმოუდგენელ სირთულეებთან არის დაკავშირებული.
• ოჯახური ძალადობა: ოჯახური ძალადობის ნებისმიერი ფორმით გამოვლენისთანავე დაუყოვნებლივ განაცხადეთ თქვენზე განხორციელებული ზეწოლის შესახებ. არავის მისცეთ უფლება დაგაზიანოთ ან ტკივილი მოგაყენოთ.
• არარეალისტური მოლოდინები: თუ მეუღლისგან გრძნობთ, რომ მას თქვენდამი არარეალისტური მოლოდინები აქვს ან თქვენ გაქვთ მისდამი მსგავსი დამოკიდებულება, ე.ი. ურთიერთობაში სერიოზული პრობლემები გექნებათ.
• ერთად მცირე დროის გატარება: მეუღლეებმა ქორწინების პირველ წელს ერთად დიდი დრო უნდა გაატარონ, რათა ერთმანეთის უკეთ გაცნობა შეძლონ. სხვაგვარად პრობლემებთან გამკლავება ძალიან გაუჭირდებათ.
რა უნდა გაააკეთოთ სირთულეების თავიდან ასაცილებლად?
კარგი ქორწინება იდეალური წყვილის თანაცხოვრებას არ გულისხმობს. ქორწინება წარმატებულია მაშინ, როდესაც ორი არასრულყოფილი ადამიანი, მიუხედავად მათ შორის არსებული უამრავი განსხვავებისა, ერთად ცხოვრებისგან სიამოვნების მიღებას სწავლობს. ქორწინების პირველ წელს ზედმეტი უსიამოვნებებისგან თავის დასაღწევად შემდეგი რჩევები გაითვალისწინეთ:
• ესაუბრეთ პარტნიორს ფინანსური საკითხების შესახებ
ოჯახის ფინანსური მდგომარეობა თქვენს მეუღლესთან ერთად შეაფასეთ და გააანალიზეთ. თუ მხოლოდ თქვენი მეუღლე მუშაობს, ფინანსები რაციონალურად გადაანაწილეთ და თანხების ფლანგვას ერიდეთ. წინდაუხედაობას თუ გამოავლენთ, შესაძლოა, თვის ბოლოს სერიოზული ფინანსური პრობლემები შეგექმნათ. იმ შემთხვევაში, თუ კრედიტების ტვირთი გაწევთ ან თქვენი გასავალი შემოსავალს მეტისმეტად აღემატება, მეუღლესთან ერთად სამომავლო გეგმებზე ხშირად უნდა ისაუბროთ. არასტაბილური სამსახური თუ გაქვთ, აღნიშნული პრობლემა აუცილებლად უნდა გადაჭრათ, რათა ოჯახის სიმყარეს საფრთხე არ შეუქმნათ.
• დაგეგმეთ ორსულობა
ოჯახში ბავშვის დაბადება ნამდვილი დღესასწაულია, თუმცა მის აღზრდას და მოვლას უდიდესი პასუხიმსგებლობა და მატერიალური რესურსი ესაჭიროება. ორსულობის დაგეგმვამდე აუცილებლად მოაგვარეთ შემდეგი საკითხები: გადახედეთ თქვენს კარიერულ გეგმებს, გადაამოწმეთ თქვენი ფინანსური მდგომარეობა, გაარკვიეთ, რამდენად უჭერენ ოჯახის წევრები თქვენს გადაწყვეტილებას მხარს და რა სახის დახმარებას მიიღებთ მათგან ბავშვის გაჩენის შემთხვევაში. ორსულობის დაგეგმვამდე აუცილებლად მიაკითხეთ ექიმს და თქვენი ჯანმრთელობის მდგომარეობა გადაამოწმეთ, რათა შესაძლო გართულებების თავიდან აცილება შეძლოთ.
• თქვენს მოლოდინებზე ხმამაღლა ისაუბრეთ
დაქორწინებულ წყვილებს უთანხმოებები ძირითადად გადაჭარებული მოდოდინების გამო აქვთ. თუ თქვენი მეუღლე თქვენგან იმაზე მეტს მოითხოვს, ვიდრე შეგიძლიათ, ურთიერთობის სიმყარეს სერიოზული საფრთხე ექმნება. აუცილებლად ისაუბრეთ გულახდილად, თუ რას ელით თქვენი ქორწინებისგან. თქვენი მოლოდინები მეუღლისგან არ უნდა დამალოთ. კონფლიქტის თავიდან ასაცილებლად თქვენი სურვილების შესახებ ნათელი წარმოდგენები უნდა შეიქმნათ.
• ისწავლეთ ჟესტების ენა
ქორწინებაში მყოფი ადამიანებისთვის მეუღლის მხრიდან გამოვლენილ სითბოსა და ყურადღებას ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს. სხვადასხვა ჟესტის გამოყენებით თქვენს პარტნიორს ხშირად აგრძნობინეთ, რომ მისით აღფრთოვანებული ხართ. დაეხმარეთ მეუღლეს საოჯახო საქმეების შესრულებაში და ნებისმიერი მისი წამოწყება წაახალისეთ.
• გამოხატეთ მეუღლისადმი პატივისცემა და პასუხისმგებლობის გრძნობას ნუ დაივიწყებთ
ქორწინების სიმყარის შენარჩუნება თუ გსურთ, ერთმანეთს პატივი უნდა სცეთ. თქვენი მეუღლის ოჯახისადმი ყურადღებიანი და თბილი უნდა იყოთ. მისგანაც ამავეს უნდა ითხოვდეთ. როდესაც მეუღლესთან რაიმე საიკთხზე ვერ თანხმდებით, თქვენი შეხედულება მშვიდად გამოთქვით და თქვენი სიტყვებით მეუღლეს შეურაცხყოფა არ მიაყენოთ. აუცილებლად აიღეთ პასუხიმსგებლობა თქვენს ქმედებებზე.
• თავს თქვენს მეუღლეზე მაღლა ნუ დააყენებთ
ქორწინება ორი თანასწორუფლებიანი ადამიანის თანაცხოვრებას გულისხმობს. არც თქვენ და არც თქვენი მეუღლე არ უნდა თვლიდეთ, რომ განსაკუთრებული ხართ და თქვენს პარტნიორს ბევრად აღემატებით. დააფასეთ თქვენი მეორე ნახევარი და მის შეხედულებებს პატივი ეცით.
• ეცადეთ, თქვენი მეუღლისთვის ძლიერ საყრდენად იქცეთ
ქორწინების პირველი წელი ნებისიერი ადამიანისთვის ტრანზიტული წელია, როდესაც მას გრანდიოზულ ცვლილებებთან უხდება შეგუება. მეუღლის მიმართ მომთმენი, მშვიდი და მოსიყვარულე უნდა იყოთ. მას ნებისმიერ სირთულესთან გამკლავებაში უნდა დაეხმაროთ და მისი მხარდაჭერა არასდროს დაგავწიყდეთ. ცოლი და ქმარი ერთმანეთისთვის ძლიერ დასაყრდენად უნდა იქცნენ.
• წყენას გულში ნუ ჩაიდებთ
თქვენი მეუღლის კარგი ან ცუდი საქციელების დათვლა და მათი სამუდამოდ დამახსოვრება ძალიან ცუდი ჩვევაა. მსგავსი დამოკიდებულება თქვენს ურთიერთობას სარგებელს ვერ მოუტანს და თქვენს ქორწინებას სერიოზულად დააზიანებს.
• იზრუნეთ ურთიერთობის განვითარებაზე
მეუღლესთან ერთად დიდი დრო გაატარეთ და დეტალებს ყურადღება მიაქციეთ. თქვენს მეორე ნახევარს რთული პერიოდებისას კომფორტი უნდა შეუქმნათ და აგრძნობინოთ, რომ ნებისმიერი გასაჭირის დროს მის გვერდით იქნებით. თქვენი მეუღლე თქვენთვის უმთავრეს პრიორიტეტს უნდა წარმოადგენდეს და მასთან ურთიერთობა უდიდეს ბედნიერებას უნდა განიჭებდეთ.
• გამონახეთ დრო მეტი კომუნიკაციისთვის
მეუღლესთან ბევრი ისაუბრეთ, გამოხატეთ თქვენი გრძნობები და შეხედულებები. თუ მყარი ურთიერთობის შენარჩუნება გსურთ, თქვენს მეუღლესთან ნებისმიერ საკითხზე თავისუფლად საუბარი უნდა შეგეძლოთ. თქვენს შორის საზღვრები და ბარიერები არ უნდა არსებობდეს. საუბარი საუკეთესო თერაპიაა, რომელიც ურთიერთობის გაუმჯობესებაში გეხმარებათ.
• მიეცით ერთმანეთს თავისუფალი დრო
მართალია, პარტნიორთან დროის გატარება მნიშვნელოვანია, მაგრამ მას თავისუფალი დრო და სივრცეც აუცილებლად უნდა მისცეთ. შესაძლოა, თქვენს მეუღლეს განმარტოვება და დაფიქრება სჭირდება. მას ამის შესაძლებლობა აუცილებლად უნდა მიეცეს. დაეხმარეთ თქვენს მეუღლეს იცხოვროს ისე, როგორც სურს.

ქორწინებაში სირთულეები საკმაოდ ხშირია. თუ თქვენ ბევრი პრობლემა დაგიგროვდათ და მათ გადაჭრას დამოუკიდებლად ვეღარ ახერხებთ, დახმარებისთვის ისეთ ფსიქოლოგს მიმართეთ, რომელიც წყვილებთან მუშაობს. თქვენი უარყოფითი გამოცდილებიდან სწავლა უნდა შეგეძლოთ. შეცდომებს ნუ გაიმეორებთ. ქორწინების პირველ წელთან დაკავშირებული სირთულეების გადალახვა არც ისე რთულია. არ დაივიწყოთ, რომ ნებისმიერ უმნიშვნელო ნაბიჯს თქვენს ცხოვრებაში მნიშვნელოვანი ცვლილებების გამოწვევა შეუძლია.
მომზადებულია ​www.momjunction.com-ის მიხედვით
თარგნმა ია ნაროუშვილმა

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,თუკი თავად მშობელი 24/7-ზე სმარტფონით ხელშია, ძალიან რთული იქნება ბავშვის ან მოზარდის დარწმუნება, რომ სხვა სახის აქტივობა უფრო საინტერესო და სასარგებლოა''

,,თუკი თავად მშობელი 24/7-ზე სმარტფონით ხელშია, ძალიან რთული იქნება ბავშვის ან მოზარდის დარწმუნება, რომ სხვა სახის აქტივობა უფრო საინტერესო და სასარგებლოა''

რა უარყოფითი და დადებითი მხარეები აქვს კომპიუტერულ თამაშებს და რა ფსიქოლოგიური პრობლემების წინაშე აყენებს მოზარდებს ვირტუალურ სამყაროში დიდი დროის გატარება? - ამ საკითხებზე ​MomsEdu.ge - ს კლინიკური ნეიროფსიქოლოგი მაია მაჭავარიანი ესაუბრა. 

- დღესდღეობით, ბავშვები ძალიან დროს ატარებენ გაჯეტებთან, თამაშობენ კომპიუტერულ თამაშებს. რა ნეგატიურ ზეგავლენას ახდენს ეს ბავშვების ფსიქიკაზე?

- კომპიუტერული თამაშები დღეს, გართობის ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული ფორმაა. ამ სახით განტვირთვას ასევე ძლიერ შეუწყო ხელი არსებულმა ეპიდვითარებამ და იზოლაციის აუცილებლობამ. სახლის პირობებში უფრო რთულია მოძრავი თამაშების ორგანიზება და ზოგჯერ შეუძლებელიც კი, შეზღუდული სივრცის გამო. 

რაც შეეხება ნეგატიურ ზეგავლენას, ამ მხრივ დღეისათვის უკვე ბევრი კვლევის მონაცემი მოგვეპოვება. თუკი შედარებით ადრეული კვლევები ფოკუსირებული იყო კომპიუტერული თამაშებისა და აგრესიის კვლევაზე, უკანასკნელი წლების მონაცემები, ძირითადად ეხება ეკრანთან გატარებული დროის (ამ შემთხვევაში ითვლება, ტელევიზორიც, სმარტფონიც და ნებისმიერი სხვა ეკრანიც) ზეგავლენას ბავშვის და მისი ფსიქიკის განვითარებაზე. 

პირველი რაც უნდა აღინიშნოს, ეს არის დიდი ხნით უმოძრაოდ ჯდომა ეკრანთან. მოძარაობა ბავშვის განვითარების უმნიშვნელოვანესი პირობაა. განსაკუთრებული დატვირთვა, ფიზიკურ აქტივობას აქვს 3 წლამდე ასაკში, სწორედ ამიტომ ამ ასაკის ბავშვებისთვის, ეკრანთან ყოფნა არ არის რეკომენდებული. 

3 წლიდან დასაშვებია მხოლოდ შეზღუდული დროით ეკრანთან ურთიერთობა, ხოლო 6-12 წლის ასაკში არ არის რეკომენდებული მიყოლებით 1 საათზე მეტი ჯდომა ეკრანთან. 

საქმე ის გახლავთ, რომ ფიზიკური აქტივობა პირდაპირ ზეგავლენას ახდენს თავის ტვინის განვითარებაზე და შესაბამისად, მნიშვნელოვნად განაპირობებს ფსიქიკურ განვითარებასაც. სივრცის შესწავლა, რეალურ ობიექტებთან ურთიერთობა სრულიად სხვა გამოცდილებაა და ააქტივებს თავის ტვინის ბევრად მეტ უბანს, ვიდრე ვირტულური რეალობა, რაც უმნიშვნელოვანესია ფსიქიკის ჯანმრთელი განვითარებისათვის. 

აქვე აღვნიშნავდი იმ ფიზიკურ პრობლემებს, რასაც იწვევს კომპიუტერთან ან სმარტფონთან განსაკუთრებით დიდი დროის გატარება ეს გახლავთ ჭარბი წონა, რაც გამოწვეულია ფიზიკური აქტივობის შეზღუდვით და საგრძნობლად გახშირებული ახლომხედველობა. რაც შეეხება, თავის ტვინის განვითარებას და ფსიქიკას. სამეცნიერო კვლევების მონაცემების თანახმად, კომპიუტერული თამაშები, არა მხოლოდ ახდენენ ზეგავლენას თავის ტვინზე, არამედ თავის ტვინის სტუქტურასაც კი ცვლიან!

- ამბობენ, რომ ზოგიერთი თამაში, პირიქით პოზიტიურად აისახება ბავშვის გონებრივ განვითარებაზე. კონკრეტულად რა დადებითი მხარეები შეიძლება ჰქონდეს თამაშებს?

- ყველაზე ხშირად კომპიუტერული თამაშების მიმართ გვხვდება ორნაირი დამოკიდებულება. ან არარეალისტურად დადებითი, ან ხდება ამ სახის აქტივობის დემონიზირება. რეალობა ის არის, რომ მედალს, როგორც ყოველთვის, ორი მხარე აქვს. ნამდვილად არსებობს თამაშები, რომლებიც აუმჯობესებს ისეთ ფსიქიკურ ფუნქციებს, როგორიცაა ყურადღება, მუშა მეხსიერება, გარკვეული ამოცანების გადაწყვეტა. ამ შემთხვევაში, კვლევების მონაცემებით, მოთამაშეები განსხვავდებიან არამოთამაშეებისგან, არა მხოლოდ ფსიქიკური მონაცემებით, არამედ მათი თავის ტვინის აქტივობაც მნიშვნელოვნად განსხვავდება. 

უფრო მეტიც, არსებობს, თერაპიული მიზნით შექმნილი თამაშები, რომელთა დანიშნულებაა ფსიქიკური ფუნქციების განვითარების სიმულირება. ოღონდ აქ უნდა ხაზგასმით აღინიშნოს, რომ ასეთი სახის თერაპია ყოველთვის მიმდინარეობს სხვა მეთოდებთან კომბინაციაში და მხოლოდ კომპიუტერული თამაშებით არ შემოიფარგლება. 

რატომ ხდება ასე? - საქმე ის გახლავთ, რომ ვირტულურად მიმდინარეობს ძალიან სპეციფიკური უნარების გავარჯიშება და მათი გადატანა რეალურ ცხოვრებაში ძალიან შეზღუდულია. რაც ნიშნავს იმას, რომ ხშირად მოთამაშეს შეუძლია საათზე მეტიც კი იყოს ყურადღებით, თამაშის პირობებში, მაგრამ რეალურ ცხოვრებაში ამ ხნის მანძილზე კონცენტრირება სხვა სახის სტიმულებზე არ შეეძლება. ეს ეხება მეხსიერებასაც და სხვა ფუნქციებსაც. 

საერთო ჯამში, შეიძლება ითქვას, რომ თუ მოხდება სწორი თამაშების შერჩევა, შესაბამისი კონტროლი (დროის თვალსაზრისით) და ბავშვის ხელშეწყობა, არ შემოიფარგლოს მხოლოდ ამ სახის გასართობით, რათა არ მოხდეს ინტერესების შევიწროვება, მხოლოდ ვირტუალური რეალობით, ამ აქტივობასაც შესაძლებელია გარკვეული დადებითი ზეგავლენა ჰქონდეს.

- გაჯეტებზე დამოკიდებული ბავშვები ნაკლებად ურთიერთობენ რეალურ მეგობრებთან და ვირტუალურ სამყაროში არიან მოქცეულნი. რა ფსიქოლოგიური პრობლემები შეიძლება შეუქმნას ამან ბავშვებს მომავალში, როდესაც იძულებულნი იქნებიან სოციუმში იყვნენ?

- ცნობილია, რომ კომპიუტერული თამაშები შესაძლოა იწვევდნენ დამოკიდებულებას (ნივთიერებაზე დამოკიდებულების მსგავსად), რაც უფრო მეტად გვხვდება სასკოლო ასაკის ბავშვებთან და მოზარდებთან (ასევე ზრდასრულ პირებთანაც). ეს ფენომენი არის ცნობილი ინტერნეტ თამაშების აშლილობის სახელით- “Internet gaming disorder.”

დამოკიდებულების შემთხვევაში, თავის ტვინში ზიანდება დაჯილდოვების სისტემა. იცვლება იმ სტრუქტურების ფუნქციონირება, რომლებიც უზრუნველყოფს ისეთ ფუნქციებს, როგორიცაა მოტივაცია, სიამოვნების მიღება, ახალი ქცევის დასწავლა. შესაბამისად, იცვლება ქცევაც, ბავშვი იღებს სიამოვნებას ამ სახის აქტივობით, მოტივირებულია მხოლოდ ეს მოქმედება განახორციელოს და ძალიან უჭირს ახალი უნარ-ჩვევების ათვისება და სხვა ინტერესების გაჩენა. 

კომპიუტერული თამაში სიამოვნების ნეიროტრანსმიტერის დოფამინის გამოყოფას უწყობს ხელს, მსგავსი ეფექტი აქვს სტიმულანტების ინტრავენურ შეყვანასაც, როგორიცაა ამფეტამინი, რაც თავის მხრივ იწვევს იმას, რომ ამ ნივთიერების ბუნებრივი გამოყოფა (კომპიუტერული თამაშის გარეშე) იკლებს. შესაბამისად, თამაშის გარეშე ბავშვს ან მოზარდს აქვს დაქვეითებული გუნება-განწყობილება და ბუნებრივია, ეს ამძაფრებს ლტოლვას თამაშის მიმართ. თამაშებზე ადიქცია აღწერილია სადიაგნოსტიკო და დაავადებათა სახელმძღვანელოებში „Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5)“ და „11th Revision of the International Classification of Diseases (ICD-11)“.

ასეთი მდგომარეობა ხასიათდება შემდეგი პრობლემებით:

  • ინტერესთა შევიწროვება - აინტერესებს მხოლოდ თამაში;
  • ატარებს ძალიან დიდი დროს კომპიუტერთან- ათენებენ ღამეებს;
  • აღკვეთის მდგომარეობის განვითარება - გაღიზიანება, შფოთვა, აგრესია, როდესაც არ აქვთ წვდომა თამაშზე (არ აქვს მნიშვნელობა რა მიზეზით);
  • ტოლერანტობა - კომპიუტერთან სულ უფრო მეტი დროის გატარების მოთხოვნილება;
  • ტყუილები და უპასუხისმგებლობა - მალავენ რამდენი ხანი ითამაშეს, არ ასრულებენ სხვა ვალდებულებებს (მეცადინეობა, პირადი სივრცის მოწესრიგება);
  • თამაშის გამოყენება შვების მიღების მიზნით, თუ ბავშვი არის ცუდ ხასიათზე, განაწყენდა, გაუცრუვდა იმედები;
  • კარგავენ მეგობრებს, უცივდებათ ახლობლებთან ურთიერთობა, რადგან მხოლოდ ამ ინტერსით არიან შეპყრობილნი.

- რას ურჩევდით მშობლებს, როგორ მიუდგნენ შვილებს ასეთ დროს?

- რიგ ქვეყნებში, მაგალითად, ჩინეთი, სამხრეთ კორეა, აღნიშნული მდგომარეობა უკვე განიხილება, როგორც დამოკიდებულების სახე და შესაბამისად, არსებობს თერაპიული პროგრამებიც.

დახმარების ყველაზე კარგი გზა არის პრევენცია. მშობლის ამოცანა არის ბავშვის ეკრანთან გატარებული დროის და შინაარსის კონტროლი. ეს ეხება არა მხოლოდ თამაშებს, არამედ სოციალურ ქსელებსაც. რადგან ემოციური ინტელექტის განვითარებისათის ბავშვს სჭირდება რეალური სიტუაციები და არა ვიტუალური პლატფორმა. 

მშობელმა უნდა უზრუნველყოს მრავალფეროვანი გარემო და შესთავაზოს გართობის სხვა ალტერნატივები. ძალიან მნიშვნელოვანია პირადი მაგალითი, თუკი თავად მშობელი 24/7-ზე სმარტფონით ხელშია, ძალიან რთული იქნება ბავშვის ან მოზარდის დარწმუნება რომ სხვა სახის აქტივობა უფრო საინტერესო და სასარგებლოა. ბავშვები სწავლობენ მოდელირებით, ამიტომ პირველ რიგში მშობლებმა უნდა მივცეთ ჯანსაღი ცხოვრების წესის მაგალითი. ფიზიკური აქტივობა და გარე სივრცეში გართობა (მათ შორის მშობლებთან ერთად) უნდა იყოს ბავშვის ცხოვრების აუცილებელი ნაწილი. 

განვითარებულ ქვეყნებში არის ძალიან კარგი ტრენდი ,,დიჯითალ დეტოქსი“, როდესაც შაბათ-კვირას მთელი ოჯახი ატარებს გაჯეტების გარეშე. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ამის გათვალისწინება, დღეს, როდესაც ძირითადმა საქმიანობამ და სწავლა-განათლებამაც ვირტუალურ სოვრცეში გადაინაცვლა, დატვირთვა თვალებზე, უმოძრაობა დიდი გამოწვევა გახდა. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია მშობლემა უზრუნველყონ ეკრანის გარეშე გართობა და ფიზიკური აქტივობა.

იმ შემთხვევაში, თუ ბავშვს უკვე უვლინდება ზემოთ ჩამოთვლილი ქცევითი პრობლემები, საჭიროა მივმართოთ სპეციალიტს და გავიაროთ კონსულტაცია.

ესაუბრა მარიამ ჩოქური

წაიკითხეთ სრულად