Baby Bag

უნდა ჰქონდეს თუ არა ბავშვს ჯიბის ფული? - ფსიქოლოგი ელენე ჯაფარიძე

​​ფსიქოლოგი ელენე ჯაფარიძე ბავშვებისთვის ფულთან მოპყრობის წესების სწავლების მნიშვნელობაზე საუბრობს და აღნიშნავს, რომ თუ ბავშვს არ მივცემთ თანხას, ის ვერ ისწავლის ფულთან ურთიერთობას:

„ფულთან მოპყრობას ვერ ისწავლის ბავშვი, თუ არ მიეცი ფული. ფულთან მოპყრობა ნიშნავს, რომ ​ბავშვმა აიღოს პასუხისმგებლობა თავის ფინანსურ მდგომარეობაზე, ისწავლოს მისი გახარჯვა. ბავშვის ფულთან ურთიერთობა სამ მნიშვნელოვან პრინციპს უნდა ემყარებოდეს: მან უნდა იცოდეს, რომ ამ ფულიდან აქვს უფლება რაღაცის გახარჯვის, რაღაც უნდა შეინახოს და რაღაც ქველმოქმედებისთვის გამოიყენოს. რა თქმა უნდა, ამას ბავშვი პირველივე ჯერზე ვერ ისწავლის და უცებ კარგი ეკონომისტი ვერ გამოვა. ეს ხშირად უფროსებსაც გვიჭირს. რაც უფრო მეტია შემოსავალი, მით უფრო მეტია გასავალი და დანახარჯიც. ასე იმიტომ ხდება, რომ ჩვენ გვიან ვიწყებთ ფულთან ურთიერთობას. ფსიქოლოგების ნაწილი თვლის, რომ ექვს წლამდე ასაკის ბავშვსაც კი, ფულთან ურთიერთობისას პასუხისმგებლობის გრძნობის ჩამოსაყალიბებლად, უნდა მივცეთ გარკვეული თანხა და ვასწავლოთ, რა შეუძლია მიიღოს ამ თანხით. ფულს ბავშვისთვის უნდა ჰქონდეს არსებითი მნიშვნელობა. ის უნდა ხვდებოდეს, რომ ფული მარტივად არ მოიძიება.“

ელენე ჯაფარიძის თქმით, ბავშვი​ ოჯახის ფინანსურ მდგომარეობას უნდა იცნობდეს:

„როგორ უნდა ვასწავლოთ ბავშვს ფულთან ურთიერთობა? ეს მარტივად არ ხდება. ის ჩართული უნდა იყოს მთლიან პროცესში. ხშირად მოზარდებმა საერთოდ არ იციან, საიდან მოდის ფული. ვერ ხვდებიან, როგორ გამოიმუშავებენ მშობლები ფულს და რა გასავალი აქვს ოჯახს. თუ ბავშვი ერთხელ მაინც ჩახედავს ​კომუნალური გადასახადის ქვითარს, ის ბევრ რამეს მიხვდება. მნიშვნელოვანია მისი ასაკის გათვალისწინებაც. ოთხი წლის ბავშვს კომუნალურ გადასახადებზე ვერ დავუწყებთ ლაპარაკს. როდესაც ვკითხულობთ, რამდენი უნდა იყოს ბავშვის ბიუჯეტი, ეს მთლიანად დამოკიდებულია ოჯახის ბიუჯეტზე. ასევე მნიშვნელოვანია, როგორ სოციუმშია ბავშვი. თუ ის დადის ძვირადღირებულ სკოლაში და მისი თანაკლასელების ბიუჯეტი მისას აღემატება, კრიზისი რომც არ იყოს, ის ხედავს ამ განსხვავებას.“

„მთავარია ბავშვს სწორად მივაწოდოთ ინფორმაცია, რათა ის ტრავმირებული არ იყოს . მან უნდა იცოდეს, რომ მისი ფინანსური მდგომარეობა ოჯახის ფინანსური მდგომარეობის ანარეკლია.​ ბულინგი სკოლაში ყველაზე ხშირად ფულის საკითხთან არის ხოლმე დაკავშირებული, როდესაც ხდება ბავშვისთვის ფულის გამოძალვა. სამწუხაროდ, ხდება ძალაუფლების არასწორი გადანაწილება. ამიტომ ბავშვისთვის ფულის მიცემა საფრთხილო საკითხია. ერთია, რომ ჩვენ გვინდოდეს მისთვის ფინანსური უნარების გამომუშავება, მეორეა, რომ ეს არ იქცეს ძალადობრივი მოპყრობის მიზეზად. ამ შემთხვევაშიც ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს აღზრდას და რას ვასწავლით ბავშვს ფულის შესახებ. თუ ჩვენ სისტემატურად ბავშვი გავანებივრეთ იმით, რომ მას აქვს ფული, ის პასუხისმგებლობას ვერ აიღებს. მან უნდა იცოდეს, რომ თუ ერთ თვეში 200 ლარს აძლევთ, ის კი ამ თანხას ორ დღეში გახარჯავს, მას მეტი შემოსავალი აღარ ექნება,“ - აღნიშნავს ელენე ჯაფარიძე.

წყარო: ​დილა პირველზე

არ დაგავიწყდეთ !!!

დაემატეთ ჯგუფში საბავშვო რეცეპტები

როგორ ვასწავლოთ ბავშვს ფულის გონივრულად ხარჯვა
საკრედიტო ბარათებით, ონლაინ ბანკებით და საგადასახადო კოდექსებით დატვირთულ სამყაროში ფულის რაციონალურად გამოყენება ყველა ადამიანს უნდა ​შეეძლოს. მშობლები ფიქრობენ, რომ ბავშვს ფინანსურ და ეკონომიკუ...

შეიძლება დაინტერესდეთ

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან, ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა'' - როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი?

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან, ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა'' - როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი?

როგორ იმართება ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი? - აღნიშნულ თემაზე საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი მარი მალაზონია“ ბავშვთა და მოზრდილთა ფსიქიატრმა თამარ-ტატა ბაზღაძემ ისაუბრა.

მისი თქმით, ჰიპერაქტივობის სინდრომი და ყურადღების დეფიციტი ხშირად გვხვდება საზოგადოებაში. ზოგ შემთხვევაში სიდრომი მიმდინარეობს უპირატესად ყურადღების დარღვევით, ზოგ შემთხვევაში ჰიპერაქტიურობით და არის კომბინირებული ვარიანტი, როდესაც ორივე პრობლემა ერთნაირად ვლინდება:

,,ძირითადად, მდგომარეობა ყურადღებას იქცევს 3 წლის ასაკიდან. ადრეულ ასაკში რთული გასამიჯნია ეს ბავშვის ჩვეულებრივი აქტივობაა თუ ჰიპერაქტივობა. ამ სირთულის გამო დიაგნოზი ძირითადად არ ისმევა 6 წლამდე. როგორც წესი, მიმდინარეობს დაკვირვება, რა დოზით ვლინდება ჰიპერაქტიურობა, რამდენად ახლავს ყურადღების პრობლემები და რამდენხანს გაჰყვება ბავშვს ჰიპერაქტიურობა. თუ ბავშვი უბრალოდ ცელქი და მოუსვენარია, თუმცა არ აქვს ყურადღების, დასწავლის პრობლემა, უსმენს, ითვისებს - არ არის საგანგაშო. უფრო საყურადღებოა, როდესაც ბავშვი არ გვისმენს, არ ითვისებს ასაკის შესაბამის უნარებს და ფიქსირდება ზღვარგადასული ჰიპერაქტიურობა.

იდეალურ შემთხვევაში ბავშვთან მულტიგუნდური მიდგომა გამოიყენება და მუშაობს რამდენიმე სპეციალისტი. ვიწყებთ ფსიქოედუკაციით, ანუ იგივე ფსიქოგანათლებთ, რის დროსაც მშობელს ვაწვდით ინფორმაციას, თუ რას გულისხმობს ეს სინდრომი, რა სიმპტომები შეიძლება ახლდეს, რა სირთულეებს იწვევს ეს სიმპტომები, როგორი მიდგომები შეიძლება გამოიყენოს მშობელმა და ა.შ. იდეალურ შემთხვევაში სკოლა აუცილებლად ჩართული უნდა იყოს, რაც საქართველოში ცოტა რთული საკითხია, თუმცა ნელ-ნელა მაინც არის გარკვეული მზაობა სკოლის მხრიდან, რომ მიიღონ გარკვეული რეკომენდაციები და უკეთ ააწყონ ურთიერთობა ჰიპერაქტიურ ბავშვთან.''

,,აღვნიშნავ ასევე იმას, რომ  თავის ტვინში გარკვეული ცვლილებები აისახება და კომპიუტერულ ტომოგრაფიაზე ჩანს ეს. აქ შეიძლება იყოს გარკვეული უბნების შემცირება, რომელიც პასუხისმგებელია ყურადღების კონცენტრაციაზე, ემოციის და ქცევის მართვაზე. ასევე არის პრეფრონტალური უბნების და მათ სისხლით მომარაგების დეფიციტი, რომელიც პასუხისმგებელია წახალისება-დასჯის მეთოდების ეფექტურობაზე. თუმცა საქართველოში კვლევის ამ ტიპის მეთოდებს ჯერ არ ვიყენებთ, არ არის ფართოდ გავრცელებული. საკმაოდ ძვირადღირებული მეთოდებია და იშვიათად მივმართავთ დიაგნოსტიკის პროცესში,'' - დასძინა თამარ-ტატა ბაზღაძემ. 

ბავშვთა და მოზრდილთა ფსიქიატრმა მართვის მეთოდებთან დაკავშირებითაც ისაუბრა:

,,რაც შეეხება მართვის მეთოდებს, პირველივე რასაც ვეუბნებით მშობლებს არის ის, რომ ჩვენ არ გვაქვს ჯადოსნური აბი, რომელსაც ბავშვს მივცემთ და ის გახდება მშვიდი, დამჯერი და ბეჯითი. პრობლემა არის კომპლექსური და მას სჭირდება ოჯახის სრული ჩართულობა, რისთვისაც ისინი მზად უნდა იყვნენ. ფსიქოედუკაციის შემდეგ, ვთავაზობთ გარკვეულ ჩარევებს, როგორიცაა ქცევითი ტექნიკების გამოყენება და რჩევები, როგორ უნდა მართონ ჰიპერაქტიური ბავშვის ქცევა. ქცევით თერაპიას ატარებს სპეციალისტი, თუმცა მშობელი ჩართულია და ითვალისწინებს რეკომენდაციებს. თუ ქცევის მართვის მოდელი არ შეიცვალა ოჯახის ფარგლებში, მხოლოდ სპეციალისტი ამას ვერ მოაგვარებს.

მნიშვნელოვანია ჩარევის დროულად დაწყება, რადგან პრობლემასთან გამკლავება უფრო რთულია დიდ ასაკში. ყველაზე ხშირად რასაც ვხვდებით არის ოპოზიციურ-გამომწვევი ქცევითი აშლილობა, რომელიც ძალიან ხშირად ახლავს ჰიპერაქტიურობას. ბავშვი არის დაუმორჩილებელი, ნეგატიურად განწყობილი, მუდმივად წინააღმდეგობაშია, ყველანაირ ინსტრუქციას ცუდად იღებს, ჯიუტობს, მიუხედავად იმისა, უნდა თუ არა ეს, მაინც აკეთებს. ასეთი ქცევა ვლინდება იმ შემთხვევაში, როცა ბავშვი მუდმივად შენიშვნებს იღებს და ესმის გარშემომყოფებისგან თუ როგორი ცუდია, ცუდად იქცევა, მოუწესრიგებელია და ა.შ. ამიტომ ვითარდება ოპოზიციურ-გამომწვევი ქცევითი აშლილობა, რომელთან მუშაობაც მეტ პრობლემას ქმნის დიდ ასაკში, ვიდრე 4 წლის ასაკში რომ დაგვეწყო ჰიპერაქტიურობაზე მუშაობა. ასევე, შესაძლებელია სხვა პრობლემების თანდართვა, რომელსაც უფრო მეტი ზიანი მოაქვს, ვიდრე თვითონ ჰიპერაქტიურობას. მაგალითად, შფოთვითი რეგისტრის აშლილობა. შფოთვა ვლინდება გადაჭარბებული მოუსვენრობით, ნერვიულობით (როდესაც მშობელს შორდება ან სკოლაში დაფასთან გამოსვლის დროს), ნებისმიერი მოვლენა იწვევს შფოთვის განვითარებას. მოზარდობის პერიოდში, მოსალოდნელია ბიპოლარული აშლილობა, კიდევ უფრო იმატებს ამ დროს აქტივობა და შესაძლოა, ბავშვის ქცევა უკონტროლო გახდეს ან განვითარდეს დეპრესია,'' - აღნიშნა თამარ-ტატა ბაზღაძემ.

წყარო: ,,პირადი ექიმი - მარი მალაზონია''

წაიკითხეთ სრულად