Baby Bag

ქალებისთვის სტრესის გამომწვევი მთავარი მიზეზი ქმრები არიან - უახლესი კვლევები

ქალებისთვის სტრესის გამომწვევი მთავარი მიზეზი ქმრები არიან - უახლესი კვლევები

ახალმა კვლევამ აჩვენა, რომ ქალბატონების 46 პროცენტი სტრესის გამომწვევ მთავარ ფაქტორად არა შვილებთან, არამედ მეუღლეებთან ურთიერთობას ასახელებს. მათი თქმით, მამაკაცები დიდი ბავშვები არიან, რომლებიც განსაკუთრებულ ზრუნვასა და ყურადღებას საჭიროებენ.

მართალია, მშობლების ყოველდღიური ყოფა საკმაოდ რთულია და შვილებზე ზრუნვა მათ ცხოვრებას მნიშვნელოვნად ცვლის, მაგრამ კვლევებით მტკიცდება, რომ სტრესის გამომწვევი ძირითადი ფაქტორი ორივე სქესის წარმომადგენლისთვის მეუღლესთან ურთიერთობა უფროა, ვიდრე შვილებზე ზრუნვით გამოწვეული დაღლილობა და დაძაბულობა.
7 000 დედის გამოკითხვის შედეგად დადგინდა, რომ ქალბატონების უდიდესი ნაწილი მათი ყოველდღიური სტრესის ხარისხს 10-დან 8.5 ქულას ანიჭებს, რაც საკმაოდ მაღალი მაჩვენებელია. დედების 46 % კი აღნიშნავს, რომ მათი ცხოვრება სტრესული მეუღლეების გამოა და არა ბავშვების, რომლებზე ზრუნვასაც ისინი ძალიან დიდ დროს და ენერგიას ახარჯავენ.

ქალბატონების უმრავლესობა მეორე ნახევარს ზრდასრულ ადამიანად არ განიხილავს და მათი მხარდაჭერის იმედი ნაკლებად აქვს. დედები თვლიან, რომ მეუღლეები მათ ყოველდღიურ ტერორში ამყოფებენ, რადგან გამუდმებით ყურადღებასა და მზრუნველობას საჭიროებენ.

ქალბატონების დიდი ნაწილი მიიჩნევს, რომ დედები და მამები ბავშვებზე ზრუნვისას განსხვავებულად იტვირთებიან. ამ მხრივ მამაკაცებს ნაკლებად სტრესულ გარემოში უხდებათ ცხოვრება, ვიდრე ქალბატონებს. დედებმა უმთავრეს პრობლემად მეუღლეებს შორის ურთიერთთანამშრომლობის ნაკლებობა დაასახელეს. როგორც აღმოჩნდა, წყვილების უდიდეს ნაწილს ბავშვის ერთობლივად აღზრდა უჭირს და ოჯახებში გუნდურობის პრინციპი ნაკლებად მუშაობს.

ქალბატონების უმრავლესობა აღნიშნავს, რომ სახლის მოვლისა და ბავშვზე ზრუნვის ვალდებულებები მთლიანად მათ ეკისრებათ, მამაკაცები კი ამ მხრივ ნაკლებად იტვირთებიან. დედების უდიდესი ნაწილი ყოველდღიურად სტრესულ გარემოში ცხოვრობს, რადგან დატვირთული გრაფიკის გამო დასახული მიზნების მისაღწევად დრო არ ჰყოფნის. ქალბატონების ნეგატიურ განწყობას მეუღლეების მხრიდან მხარდაჭერის ნაკლებობის გაცნობიერება კიდევ უფრო ამძაფრებს. ისინი განიცდიან, როდესაც გრძნობენ, რომ მეორე ნახევრები მათ გვერდით არ არიან და მათ მძიმე შრომას ვერ აფასებენ.

ფსიქოლოგები დედების სტრესულ ცხოვრებას მამაკაცების უპასუხისმგებლობას და გულგრილობას ნაკლებად უკავშირებენ. ისინი მთავარ პრობლემად ოჯახის შექმნით გამოწვეულ ცხოვრებისეულ ცვლილებებს განიხილავენ. ფსიქოლოგები ამტკიცებენ, რომ დაოჯახებული წყვილის ურთიერთობა გაცილებით რთული და სტრესულია, ვიდრე მშობლებსა და შვილებს შორის ურთიერთობები. ორი ადამიანის კავშირი, რომელიც მათგან გარკვეული სახის დათმობებს და ცვლილებებს მოითხოვს, პარტნიორებისთვის სტრესის გამომწვევ ძირითად ფაქტორად ძალიან ხშირად გვევლინება.

მკვლევარებმა მამაკაცების განწყობებისა და მოსაზრებების შესასწავლად 1500 მამა გამოკითხეს, რომელთა უდიდესი ნაწილი მეუღლეების დამოკიდებულებით ასევე უკმაყოფილოა. მამაკაცები აღნიშნავენ, რომ ისინი შვილების აღზრდაში იმაზე მეტ ენერგიას და დროს ხარჯავენ, ვიდრე ქალბატონებს წარმოუდგენიათ. მათი თქმით, მამების შრომა სათანადოდ არ ფასდება. მამაკაცების 2/3 ამტკიცებს, რომ ერთადერთი რაც მათ მეუღლეებისგან სურთ, მათი შრომისა და მონდომების დაფასება და აღიარებაა. 

მომზადებულია​ mirror.co.uk-ის მიხედვით
თარგმნა ია ნაროუშვილმა 

არ დაგავიწყდეთ !!!

Momsedu.ge-მ თქვენთვის, დედებისთვის შექმნა ახალი სივრცე. მოიწონეთ გვერდი მცოდ​ნე დედები

შეიძლება დაინტერესდეთ

რა იწვევს კვებით აშლილობას ბავშვებში და რა პრობლემები შეიძლება შეუქმნას მათ?

რა იწვევს კვებით აშლილობას ბავშვებში და რა პრობლემები შეიძლება შეუქმნას მათ?

რა იწვევს კვებით აშლილობას ბავშვებში და რა პრობლემები შეიძლება შეუქმნას მათ? - ამ საკითხებზე MomsEdu.ge-ს ესაუბრა ფსიქოლოგი ნინო ფირცხალაიშვილი.

რა არის კვებითი აშლილობა?

კვებითი აშლილობა ფსიქიკურ დაავადებათა ჯგუფს მიეკუთვნება. ეს მდგომარეობა ყოველთვის დაკავშირებულია კვების მიმართ არაადეკვატურ დამოკიდებულებასთან. კვებითი აშლილობის დროს თავს იჩენს საკვების მიღებასთან დაკავშირებული პრობლემები, რაც ცხადია დროთა განმავლობაში იწვევს, როგორც ფიზიოლოგიურ, ისე ფსიქოლოგიურ პრობლემებს. ავადმყოფობა ყოველ მე-5 ადამიანში ქრონიკულ სახეს იღებს და ადამიანები, რომლებსაც ეს პრობლემა აქვთ ხანგრძლივი დროით ებრძვიან დაავადებისგან გამოწვეულ შედეგებს, მაგალითად, გულსისხლძარღვთა სისტემის, საჭმლის მონელებელი, ენდოკრინული და რეპროდუქციული სისტემის დაავადებებს. კვებითი აშლილობა სხვადასხვა შემთხვევაში, სხვადასხვა ფორმით ვლინდება ნებისმიერი ასაკის და სქესის ადამიანებში. თუმცა, სტატისტიკურად, უმეტესად კვებით აშლილობას ვხვდებით მოზარდობისას, მდედრობითი სქესის წარმომადგენლებში.

- რა არის გამომწვევი მიზეზი ბავშვებში?

რაც შეეხება მიზეზებს, სპეციალისტები ერთ კონკრეტულ მიზეზს ვერ ასახელებენ. ისინი გვთავაზობენ ფართო სპექტრს იმ ფაქტორებისა, რაც შეიძლება იყოს კვებითი აშლილობის გამომწვევი. გამოყოფენ სამ ძირითად ჯგუფს:

  • გენეტიკური - მაღალი ემოციური მგრძნობელობა, ან აზროვნების თავისებურებები, მაგალითად მომატებული დეტალიზაციის სახით;
  • ფსიქოგენური - სტრესული გარემო, დაბალი თვითშფასება, პერფექციონიზმი, მოზარდობის ასაკში ავტონომიისკენ სწრაფვის ტენდენცია;
  • სოციოკულტურული - სოციუმში დამკვიდრებულია გარკვეული ღირებულებები, მაგალითად, ე.წ. სილამაზის სტანდარტი, აქედან გამომდინარე, ზოგიერთ ადამიანს უჩნდება მოთხოვნილება მოერგოს აღიარებულ სტანტარტს. როდესაც ასეთი მოთხოვნილება სცდება საღ აზრს შესაძლოა ვივარაუდოთ რომ უკვე გარკვეული ჩანასახი არსებობს კვებითი აშლილობის.

- რა სახის კვებითი აშლილობები არსებობს და მათ სიმპტომებზე რომ ვისაუბროთ.

კვებითი აშლილობის რამდენიმე სახეს გამოყოფენ. მათგან საკმაოდ გავრცელებულია ნერვული ანორექსია, რომელიც ძირითადად ვლინდება 14-15 წლის ასაკში. ამ შემთხვევაში არ არის საუბარი მადის დაქვეითებაზე, ეს არის საკუთარი სხეულის, წონის არასწორი, დარღვეული აღქმა. ადამიანს ჰგონია რომ აქვს ზედმეტი წონა და ამის გამო ცდილობს შეზღუდოს საკვები. ნერვული ანორექსიის ძირითადი ნიშანია, როდესაც მოზარდის სხეულის წონის ინდექსი ნორმის ქვემოთ ჩამოდის. ასევე, დამახასიათებელია დაღლილობა, დიეტების და კალორიების დათვლის მიმართ გადამეტებული ინტერესი, ჭარბი ფიზიკური აქტივობა, კვების დროს განმარტოების ტენდენცია, საკუთარი სხეულის კრიტიკულად შეფასება.

ბავშვებში კვებითი ქცევის დარღვევა ორგანიზმისთვის სერიოზულ პრობლემებს ქმნის, როდესაც ნივთიერებები, რომლებიც საჭიროა ბავშვის სრულფასოვანი განვითარებისთვის დეფიციტშია და ორგანიზმს არ მიეწოდება. გარდა ამისა, ვლინდება სომატური პრობლემები, მაგალითად, საყრდენ-მამოძრავებელი, საჭმლის მომნელებელი, ენდოკრინული სისტემის, ასევე, ადგილი აქვს თმის ცვენას, სტომატოლოგიურ პრობლემებს, ზრდის შეფერხებას. უმეტეს შემთხვევებში, მკურნალობის შედეგად ეს პრობლემა დაძლევადია. აქვე მინდა აღვნიშნო, რომ ნერვული ანორექსია არის იმ მცირე რაოდენობის ფსიქიკური აშლილობებიდან ერთ-ერთი, რომელსაც აქვს ე.წ ლეტალური გამოსავალი და რთული შემთხვევებიდან 5% სამწუხაროდ ლეტალურ შედეგზე გადის.

კიდევ ერთი სახეობა კვებითი დარღვევისა არის ნერვული ბულემია. ამ დროს ადამიანი ჭარბად იკვებება და საკვების მიღების შემდეგ ცდილობს გაათავისუფლოს საკუთარი კუჭი ხელოვნურად, პირღებინებით. ბულემიის მიზეზი შეიძლება იყოს სხვა დაავადება, მაგალითად, დეპრესია. ამ შემთხვევაში, მშობელმა ყურადღება უნდა მიაქციოს ისეთ ქცევას, როგორიცაა აბაზანით ხშირად და ხანგრძლივად სარგებლობა. ამასთან, საყურადღებოა სხეულის წონის მკვეთრი ცვლილება, განწყობის უმიზეზოდ ცვალებადობა, თმის ცვენა, ხშირი ვირუსული დაავადებები, ღრძილების ანთება, საყლაპავი მილის დაზიანება, რომელიც ხშირი პიღებინებით არის გამოწვეული.

ასევე, არსებობს უკონტროლო კვებასთან დაკავშირებული აშლილობა (Binge Eating Disorder ) . ამ დროს ადამიანი ვერ აკონტროლებს კვების რაციონს და ჭარბად მიღებული საკვების შემდეგ მას ეუფლება სინდისის ქენჯნა, სირცხვილის განცდა. ასეთი აშლილობის შედეგად შეიძლება განვითარდეს ჰიპერტონული დაავადება, შაქრიანი დიაბეტი.

ზოგჯერ კვებით აშლილობას მიაკუთვნებენ:

  • რუმინაციას (მიღებული საკვების რეგულარულად ამოღება);
  • ჯანსაღი კვებით გატაცებას, თუ ის წონის კლების იდეით არის განპირობებული;
  • ღამით ჭამის სინდრომს;
  • პიკას- როდესაც ხდება საკვებად გამოუსადეგარიან მავნე საკვების მიღებისკენ მიდრეკილება, რომელიც ორგანიზმისთვის საზიანოა;
  • საფაღარათო აშლილობას, რომელსაც ახასიათებს განზრახ ღებინება ან საფაღარათო აბების მიღება.

რაც შეეხება საფრთხეს, რომელსაც კვებითი აშლილობა იწვევს ბავშვებში. შესაძლოა ადგილი ჰქონდეს სოციალური იზოლაციისკენ მიდრეკილებას, დადებითი ემოციებისგან თავის არიდებას, დეპრესიისკენ მიდრეკილებას და რთულ შემთხვევაში სუიციდურ აზრებს.

- როგორ შეიძლება გავუმკლავდეთ ამ პრობლემას, რას ურჩევდით მშობლებს?

ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს მშობლების გულისხმიერებას და დამოკიდებულებას. თუ მათ შეამჩნიეს ბავშვის სულიერი მდგომარეობის ცვლილება, აუცილებლად უნდა დაფიქრდნენ რას შეიძლება უკავშირდებოდეს ეს. კვებითი აშლილობის მქონე მოზარდებში მთავარი მანიშნებელი პრობლემისა არის წონის მკვეთი ცვლილება, უმიზეზო დაღლილობა და სისუსტე, შფოთვა საკვების მიღების დროს, თუ ზედმეტად აღელვებს საკუთარი სხეულის ფორმები, მოჭარბებულად იღებს საკვებს ან პირიქით, ზედმეტად არის გატაცებული დიეტებით, ჯანსაღი კვებით და იკვებება იზოლირებულად. ადრეულ ასაკში მშობელი შეიძლება დააკვირდეს ბავშვს აქვს თუ არა საკვების ხანგრძლივად ღეჭვის ჩვევა, ან მყარი საკვების ღეჭვის დროს გულისრევის რეაქცია,ვერ გრძნობს შიმშილს ან მიდრეკილია მუდმივად ჭამისკენ.

როგორც აღვნიშნე, მშობლის ყურადღება არის უმნიშვნელოვანესი, ვინაიდან თუ მცირეწლოვან ასაკში არ მოაგვარა ეს პრობლემა, შესაძლოა დროთა განმავლობაში სერიოზული ფორმით იჩინოს თავი კვებითმა აშლილობამ.

რაც შეეხება სპეციალისთან კომუნიკაციას, რაც უფრო ადრეულ ასაკში მივმართავთ, მით უფრო მოკლე ვადაში მოხდება პრობლემის აღმოფხვრა. ეფექტური მკურნალობისთვის მნიშვნელოვანია დიაგნოზის სწორად დასმა. ფსიქიატრიაში რომელიმე აშლილობის დიაგნოზის დასმის დროს ხელმძღვანელობენ დაავადებათა საერთაშორისო კლასიფიკაციის მიხედვით შემოთავაზებული იმ სიმპტომების ჩამონათვალით, რაც მიესადაგება ამა თუ იმ დაავადებას. დიაგნოზის დასმა ხდება ფსიქიატრის მიერ და მკურნალობა არის კომპლექსური. პროცესში ჩართულია ფსიქიატრი, კვებითი სპეციალისტი და ძალიან მნიშვნელოვანია ფსიქოთერაპიული ჩარევა, რომლის დროსაც ეფექტურია კოგნიტურ-ბიჰერვიორული თერაპია.

მარიამ ჩოქური 

წაიკითხეთ სრულად