Baby Bag

რომელი პროდუქტები აყალიბებს ბავშვობიდან ინტელექტსა და აზროვნებას?

რომელი პროდუქტები აყალიბებს ბავშვობიდან ინტელექტსა და აზროვნებას?

რომელი პროდუქტები აყალიბებს ბავშვობიდან ინტელექტსა და აზროვნებას და რა შეცდომები არ უნდა დავუშვათ მოზარდის კვების რაციონის დაგეგმარებისას? - აღნიშნულ საკითხებზე პედიატრმა, ნუტრიციოლოგმა ნინო თოთაძემ ,,დილა მშვიდობისა საქართველოს'' ეთერში ისაუბრა. 

,,როცა ჩვენ ვსაუბრობთ ბავშვის განვითარებაზე, განსაკუთრებით, ფსიქო-მოტორულ განვითარებაზე, აქ მიდის კოგნიტური, სენსორული, ემოციური განვითარება ა.შ. ძალიან მნიშვნელოვანია ბავშვის ტვინის განვითარება, რომელიც 6 თვის ასაკში (თუ მოზრდილ ადამიანს შევადარებთ) არის 30%, 3 წლის ასაკში - 80%, 5 წლის ასაკში - 90%. ძალიან ბევრი კვლევა ადასტურებს, რომ ჩვენ მიერ ნახსენებ ასაკობრივ კატეგორიაში, განსაკუთრებით, 0-3 წლის ჩათვლით, 2.5-ჯერ უფრო აქტიურია ბავშვის ტვინი, ვიდრე მოზრდილის, შესაბამისად, გააქტიურებულია მათი აღქმის, შესწავლის უნარი და ა.შ. ამიტომ, სჭირდება სწორი ჩარევა ამ პერიოდში.

პირველ რიგში, განვითარებისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია გენეტიკა, რომელსაც გარემო ფაქტორებთან ერთად სჭირდება ადაპტირება და ხელშეწყობა, მისი სწორი გამოვლენის კუთხით. მეორე, ასევე მნიშვნელოვანია ოჯახიდან გაგზავნილი სითბო და სიყვარული და მესამე, საკვები. რა თქმა უნდა, არსებობს ის განსაკუთრებული პროდუქტები, რომელიც ეხმარება ტვინს განვითარებაში, სწორედ მასში შემავალი კომპონენტების გამო. აუცილებლად უნდა აღვნიშნოთ, რომ ყველა მიკროელემენტი თუ ვიტამინი, რომელიც იმ პროდუქტების შემადგენლობაში შედის, რომლებიც ძალიან ჯანსაღია, ასევე, ამ ყველაფერს შეიცავს დედის რძეც. 

ბავშვის განვითარებისთვის აუცილებელი ვიტამინები და მიკროელემენტებია: ცილა პროდუქტები, ქოლინი, ფოლატები და იოდი, თუთია, რკინა პროდუქტები, A, B, B6, B12 ვიტამინი, პოლიუჯერი ცხიმოვანი მჟავები (ომეგა3). იმ პროდუქტებს ენიჭება უპირატესობა, სადაც განსაკუთრებულად დიდი რაოდენობითაა ჩვენს მიერ ჩამოთვლილი ვიტამინები და მიკროელემენტები.

არის პროდუქტები, რომლებსაც ბავშვები სისტემატიურად იღებენ და ამ ასაკისთვის აქტუალურია. თუმცა, არის საკვები, რომლებსაც ბავშვები ხშირად არ იღებენ,

დავიწყოთ ბოსტნეულით - ბროკოლი, ისპანახი, სალათის ბოთოლი, ყაბაყი, ნებისმიერი ფოთლოვანი ბოსტნეული, სეზონური ბოსტნეული. მათში დიდი რაოდენობით შედის უჯრედისი, ფოლიუმის მჟავა, რკინა.

მეორე მნიშვნელოვან პროდუქტი - ნაკლებად ცხიმიანი ხორცი - 6 თვის ასაკიდან კვირაში 4-5-ჯერ ღებულობენ. ინდაურის, ქათმის, საქონლის, კურდღლის ხორცი- უნდა იყოს ბავშვის ყოველდღიური მენიუს შემადგენელი ნაწილი. მის შემცველობაში უმნიშვნელოვანესია - B12, რკინა. ამერიკის პედიატრიის აკადემიის მიერ ბოლო კვლევებით დადასტურებულია, რომ 10 ბავშვიდან 1-ს რკინადეფიციტური ანემია აქვს.

მესამე მნიშვნელოვანი პროდუქტია იოგურტი. საერთაშორისო სტანდარტებით რეკომენდებულია, რომ იოგურტი და რძის პროდუქტები შეიცავდეს ზემოთ ჩამოთვლილ ვიტამინებს.

დილით შესაძლებელია შევთავაზოთ რძის ნაწარმი, ბურღულეული; თხილეული, თესლეული - 5 წლის ზემოთ (მთლიანი სახით მიღება არ არის რეკომენდებული, გადაცდენის თავიდან ასარიდებლად). სასურველია დილის კვება დაბალანსებული და მრავალფეროვანი იყოს. მინდა გავამახვილო ყურადღება თაფლზე, ვინაიდან თუ მას ვთავაზობთ ბავშვს, მისი წარმოება უნდა იყოს აუცილებლად მაღალი ხარისხის.

მეხუთე მნიშვნელოვანი პროდუქტი - ომეგა3-ის შემცველი პროდუქტები. თევზეული 7-8 თვის ასაკიდან შესაძლებელია აქტიურად ჩავრთოთ რაციონში, კვირაში ორჯერ. ვერცხლის წყლის შემცველობის გამო შეზღუდულია ოკეანის პროდუქტების ჭარბი რაოდენობით მიღება. ექიმის რეკომენდაციით, შესაძლოა დანამატის სახით გახდეს საჭირო ომეგა3-ის მიწოდება.

ტკბილეულის მიღება 2-3 წლამდე რეკომენდებული არ არის. თუ ბავშვის საკვები რაციონი დაბალანსებული და მრავალფეროვანია ადრეული ასაკიდან, შემდეგ წლებში უკვე ნაკლებად უჩნდება ტკბილეულის მოთხოვნილება. რაც უფრო ვანებივრებთ არასასურველი პროდუქტებით, შემდგომ მით უფრო ნაკლებად იკვებებიან ჯანსაღად. თუკი კვება დღის მანძილზე ერთეჯრადად ჩავარდება, ეს სანერვიულო არ არის, თუმცა კვირის მანძილზე არაჯანსაღი საკვები არ უნდა აჭარბებდეს ჯანსაღს.

ასაკის მატებასთან ერთად, სასურველია ბავშვმა ძილის წინ არ მიიღოს საკვები და მოხდეს შუალედის დაცვა.

წყარო: ,​,დილა მშვიდობისა საქართველო''

შეიძლება დაინტერესდეთ

რომელი პროდუქტებია აუცილებელი ბავშვის ტვინის განვითარებისთვის?

რომელი პროდუქტებია აუცილებელი ბავშვის ტვინის განვითარებისთვის?

რომელი პროდუქტებია აუცილებელი ბავშვის ტვინის განვითარებისთვის? - ამ საკითხზე ექიმმა ნუტრიციოლოგმა, პროფესორმა მარი მალაზონიამ ისაუბრა:

„თავის ტვინის ჯანმრთელობა მუცლად ყოფნის პერიოდიდან ყალიბდება. მაგრამ თუ ჯამში იმ 1000 დღეს წარმოვიდგენთ და ბავშვის სიცოცხლის პირველ სამ წელს წარმოვიდგენთ, აქ შემოდის რამდენიმე ძირითადი კომპონენტი. ესენია: B ჯგუფის ვიტამინები, განსაკუთრებით გამოყვეს: B 6 ვიტამინი, B 12 ვიტამინი, ფოლიუმის მჟავა, ანუ B 9 ვიტამინი და მისი მარილები, ფოლატები. არანაკლებ მნიშვნელოვანია D ვიტამინის შემცველობა საკვებ რაციონში. მე ხაზგასმით ვამბობ - ვსაუბრობთ საკვებზე და არა დანამატებზე.
გაითვალისწინეთ, აუცილებელი ცხიმოვანი მჟავების, ომეგა 3-ის როლი ბავშვის ტვინის ფორმირებაში. არ დაგავიწყდეთ ისეთი მინერალები, როგორებიცაა: რკინა, თუთია, იოდი და აგრეთვე ნივთიერება, რომელსაც ჰქვია ქოლინი.

​ეს ყველაფერი წარმოვიდგინოთ და ვთარგმნოთ საკვების ენაზე. მაგალითად, ბავშვის განვითარებისათვის, ორგანიზმის შენებისა და მისი ტვინის ჩამოყალიბებისათვის, ნებისმიერი ფუნქციის განხორციელებისათვის ჩვენ გვჭირდება ცილა. ამიტომ ბავშვის ორგანიზმი სისტემატურად უნდა შევაფასოთ კრიტიკულად, იღებს თუ არა, საკმარისი რაოდენობით ცილას. ჩემი ნათქვამი ავტომატურად გულისხმობს იმას, რომ ბავშვი მხოლოდ ხორცით ვკვებოთ? - არავითარ შემთხვევაში. ჯერ ერთი, თავად ცილოვანი, ცხოველური წარმოშობის პროდუქტები მრავალფეროვნებით უნდა გამოვიყენოთ და თევზის ჩართულობა უმნიშვნელოვანესია.

​ცხადია, სიცოცხლის პირველ დღეებში არ ხდება ეს. პირველი საკვები, დამატებით რომელიც შედის 6 თვის შემდეგ, ეს უნდა იყოს - ბოსტნეული. მაგრამ, როგორც კი დავიწყებთ სხვა პროდუქტების შეტანას, ერთ-ერთი პირველი უნდა შევიტანოთ თევზი, ცხადია, ალერგიული რისკის შეფასებით, რადგან თევზი და ზღვის პროდუქტები შედის ალერგიული პროდუქტების ჩამონათვალში. თუ თქვენ დაიწყებთ ზღვის, ოკეანის თევზის ჩართვას, რა თქმა უნდა, პატარა ბავშვს შეიძლება არ ჰქონდეს კრიტიკული დამოკიდებულება, მაგრამ 3 წლამდე ასაკის ბავშვებს აქვთ - სუნი არ მოსწონთ, გემო არ მოსწონთ. ამიტომ გამოიყენეთ მდინარის თევზი, რომელსაც ნაკლებად აქვს ხოლმე ასეთი სპეციფიკური მახასიათებლები.

​რაც შეეხება ყველა დანარჩენ შემთხვევაში, უნდა გაითვალისწინოთ ცხოველური წარმოშობის პროდუქტებთან ერთად მცენარეული წარმოშობის პროდუქტები. მე უსამართლოდ მივიწყებულ ლობიოს გავიხსენებ და ლობიოსთან ერთად ყველა იმ პარკოსანს, რომელიც საქართველოში ხარობს და ხელმისაწვდომია ჩვენი საზოგადოებისათვის. მაგალითად, ისპანახი, რომელიც ჩვენში მხოლოდ ხემსად განიხილება, უნდა განვიხილოთ, როგორც ცილის, ასევე რკინის წყაროდაც. ამიტომ თუ მარცვლეულთან, ბურღულეულთან, პარკოსნებთან და ბოსტნეულთან ერთად ჩვენ გავითვალისწინებთ სწორი ცხიმების გამოყენებას, მაშინ მცენარეული და ცხოველური ცილის კომბინაცია ბავშვს იმ აუცილებელ ამინომჟავებს, რომლებიც მის ტვინს სჭირდება.
ქოლინზე მინდა მოგახსენოთ, მისი ბუნებრივი წყარო არის, მაგალითად, კვერცხი. ერთ-ერთი ყველაზე მდიდარი პროდუქტი დედამიწაზე. ქოლინი თევზშიც გარკვეული რაოდენობით არის, ხორცშიც, მაგრამ როდესაც ვლაპარაკობთ კვერცხზე, მინდა გაგიზიაროთ სიახლე, რომელიც უმნიშვნელოვანესი კვლევის შედეგად დადგინდა. ეს არის კავშირი ბავშვის მიერ კვერცხის აუტანლობასა, კვერცხის მიმართ ალერგიასა და მისი ჯანმრთელობის მდგომარეობას შორის. აღმოჩნდა, რომ ნაწლავის კონკრეტული ტიპი და ნაწლავის მდგომარეობა განსაზღვრავს, ბავშვს ექნება თუ არა კვერცხზე რეაქცია და დამხმარედ რა შეიძლება, რომ გამოვიყენოთ? - მცენარეული ბოჭკო. ანუ მცენარეული ბოჭკო შეიძლება აღმოჩნეს ის მარტივი ბუნებრივი წამალი, რომელსაც გამოვიყენებთ ნაწლავის მდგომარეობის გასაუმჯობესებლად, ჩვენი მეგობარი ბაქტერიების კეთილგანწყობის მოსაპოვებლად და შემდეგ უკვე იმ პროცესების გადასალახად, რომელიც იწვევს ალერგიას და აუტანლობას.

რაც შეეხება იოდს, ჩვენს საზოგადოებაში ხშირად არის საუბარი იმაზე, რომ იოდიან მარილს ვიყენებთ და საკმარისია. დიახ, ჩვენ ვრჩებით იოდდეფიციტის ზონად, რადგან ჩვენ აქ ვცხოვრობთ ისტორიულად და ჩვენი ნიადაგი და წყალი რჩება ღარიბი იოდით, ეს იმას ნიშნავს, რომ გვჭირდება აუცილებლად საკვებ რაციონში ისეთ პროდუქტებზე ყურადღების გამახვილება, რომლებშიც ბუნებრივად შეიძლება იყოს იოდი. ზღვის პროდუქტები ამ მხრივ არის ძალიან კარგი არჩევანი. ძნელია ბავშვებს შევაყვაროთ, გეთანხმებით, და მით უფრო ძნელია, ჯიბით გავწვდეთ ყოველდღიურად მათ მოხმარებას, მაგრამ შეგვიძლია, ისეთი კომბინაცია, მაგალითად, ხორცის მცირე ნაჭერი თუ არ გვაქვს, ლობიო ან ისპანახი სალათში გამოვიყენოთ. ცალკეც შეგვიძლია გამოვიყენოთ, მაგალითად, რძის ნაწარმი, რომელიც ასევე მდიდარია გარკევული რაოდენობით ქოლინით და იმ ვიტამინებით, რომლებიც მე მოგახსენეთ“, - აღნიშნა მარი მალაზონიამ საქართველოს პირველი არხის გადაცემაში „პირადი ექიმი - მარი მალაზონია“.

წყარო: „პირადი ექიმი - მარი ​მალაზონია“

წაიკითხეთ სრულად